Styl rokokowy w malarstwie przejawiał się zarówno w formie, jak i w treści dzieł. Stosowano na ogół jasną kolorystykę, lubowano się w falistych liniach i bogatej ornamentyce. Wybierano najchętniej tematy lekkie i finezyjne. Artyści przedstawiali zabawy na łonie natury, sceny z postaciami w strojach dworskich lub pasterskich, utrzymane były w sielankowym klimacie. Nadal chętnie sięgano do mitologii, choć personifikacje cnót zastąpiły wizerunki Afrodyty, Erosa i Dionizosa. Odrębną kategorię stanowiły wciąż popularne portrety. W tym okresie pojawia się wiele wizerunków kobiet, ale ich przedstawienia stają mniej oficjalne, nieco intymne.
Malarze rokokowi
Francja
Antoine Watteau zasłynął przede wszystkim jako malarz scen parkowych. Jego słynne dzieło pt.: „Odjazd na Cyterę” przedstawia pary wybierające się na wyspę miłości. Nie widać wśród nich pośpiechu ani zdenerwowania – wszyscy wydaja się pogrążeni w błogiej idylli. Dookoła zebranych widnieją liczne amorki, otacza ich bujna roślinność przypominającą krajobraz angielskich ogrodów.
 |
| Antoine Watteau, Odjazd na Cyterę (1717) |
Charakterystyczną cechą twórczości Watteau jest melancholia i zaduma, widoczna choćby w portrecie znanego wówczas aktora „Gillesa”. Do grona uczniów i twórczych naśladowców Watteau należą m.in. Jean-Baptiste Pater i Nicolas Lancret.
Francois Boucher uznawany jest za najwierniejszego zwolennika rokoka, przedstawiciela jego dojrzałej fazy. Obrazy Bouchera są wyjątkowo eleganckie i wystudiowane. Malarz hołduje uznanym schematom kompozycyjnym, jest wierny manierze i podatny na oczekiwania odbiorców. Uważa się go za twórcę dzieł salonowych, bardziej przewidywalnych niż np. obrazy Watteau.
Boucher był nadwornym malarzem markizy de Pompadour, co zapewniło mu szeroką sławę i znaczenie w środowisku artystycznym (był m.in. dyrektorem Królewskiej Akademii). Charakterystyczną cechą jego twórczości jest tematyka erotyczna, a co za tym idzie – frywolność i zmysłowość. Chętnie przedstawiał on roznegliżowane kobiety, często damy z towarzystwa ukazywane jako mitologiczne boginie. Spośród jego licznych dzieł można wymienić: „Toaletę Diany”, „Pannę O'Murphy”, „Jupitera i Kallisto”, „Odpoczywającą dziewczynę” i, oczywiście, portrety Madame de Pompadour.
W schyłkowej fazie rokoka tworzył we Francji Jean-Honore Fragonard, uczeń Bouchera. Podobnie jak jego mistrz, chętnie przedstawiał on sceny o charakterze erotycznym. Ukazane przez niego postaci często sprawiają wrażenie dyskretnie podglądanych przez ukrytego widza („Szczęśliwi kochankowie, „Zdjęta koszula”, „Dziewczynka igrająca z pieskiem”). Dzieła Fragonarda ukazują beztroskę, są frywolne i lekkie. Malarz często uchwytuje jakiś przelotny moment („Huśtawka”).
Anglia
Joshua Reynolds zasłynął przede wszystkim jako portrecista angielskiej arystokracji, choć był też autorem pejzaży, scen historycznych i mitologicznych. W jego dorobku znajdują się m.in.: „Portret Augustusa Keppela”, „Portret Nelly O'Brien”, „Dziewczyna z truskawkami”.
 |
| Thomas Gainsborough „Dama w błękicie” (lata 70./80. XVIII w.) |
Drugim ważnym angielskim portrecistą okresu rokoka był Thomas Gainsborough. Jego prace mają specyficzny styl, sprawiają wrażenie niedokończonych. Artysta nie był zwolennikiem wystudiowanych form, stawiał raczej na intuicję i artystyczną wyobraźnię. Jest autorem takich dzieł jak: „Portret Grace Dalrymple Elliott”, „Błękitny chłopiec”, „Pejzaż w Suffolk”, „Rozmowa w parku”.
W tym okresie tworzył również William Hogarth, jednak w jego pracach znajdziemy więcej szyderstwa i brzydoty niż rokokowej finezji. Artysta gardził arystokratycznym stylem życia i hołdującym mu malarstwem, tworzył chętniej dla mieszczaństwa, a jego dzieła miały służyć raczej przestrodze niż estetycznej przyjemności. Ukazywał sceny z życia biedoty („Życie ulicznicy”, „Wizyta u szarlatana”), piętnował rozwiązłość i pijaństwo („Modne małżeństwo”, „Dzieje młodego rozpustnika”).
Włochy
W XVII wieku we Włoszech tworzył m.in. Francesco Guardi. Nie był on malarzem typowo rokokowym, jednak w jego twórczości można odnaleźć wpływy tej estetyki, szczególnie w malarstwie pejzażowym. Do jego dzieł należą: cykl dwunastu pejzaży weneckich, ukazujących sceny związane z objęciem urzędu przez dożę Alvisa IV Mocenigo, „Gondola na lagunie o zmierzchu”, „Kaprys architektoniczny”.
Polska
Polskie malarstwo rokokowe to przede wszystkim twórczość obcych artystów skupionych na dworze Augusta II Mocnego. Do grona dworskich malarzy zaliczali się: Jean Pierre Norblin, Giovanni Battista Lampi i Giuseppe Grassi. Z rodzimych twórców warto wymienić Kazimierza Wojnakowskiego, Jana Bogumiła Plerscha i Walentego Żebrowskiego.