Zygmunt I Stary urodził się jako ósme dziecko króla Kazimierza IV Jagiellończyka oraz Elżbiety Habsburżanki. Od najmłodszych lat otrzymywał staranne wychowanie – jednym z jego nauczycieli był Jan Długosz. Ponadto w młodości – przebywając na dworze Węgierskim, Zygmunt miał możliwość zapoznania się z podstawowymi problemami ówczesnej Europy. Dodatkowo uzyskał również możliwość odpowiedniego przygotowania się do rządzenia państwem, w skutek licznych funkcji i pozycji, które zajmował. Zygmunt I Stary panował w latach 1506 – 1548.
Zygmunt I Stary – Polityka Wewnętrzna
W kwestiach związanych z polityką wewnętrzną kraju, Zygmunt I opierał się na senatorach oraz ministrach kierujących kancelarią królewską. Sytuacja taka miała miejsce ponieważ na wybór senatów król miał wpływ – sam ich mianował, w odróżnieniu do izby poselskiej. Ta ostatnia posiadała silne uprawienia – monarcha nie miał realnego wpływu.
Do jednej z istotniejszych zmian w polityce wewnętrznej władcy polskiego należy zaliczyć tzw. Statut Ormian Lwowskich. Stanowiły go prawa emigrantów ormiańskich mieszkających na obszarach należących do Polski. Statut został zatwierdzony przez króla w roku 1519, a jego podstawowym zamierzeniem była regulacja kwestii gmin ormiańskich – posługiwały się własnym prawem. Nadana im wówczas odrębność oraz uprzywilejowanie zostały zniesione w roku 1784.
W toku rządów Zygmunta I doszło ponad to do tzw. Wojny kokosza. W roku 1537 pospolite ruszenie zażądało od monarchy uregulowania praw średniej szlachty – król w swoich rządach bowiem opierał się przede wszystkim na magnackim senacie. W tym wypadku postulaty szlachty zostały skierowane waśnie przeciwko tej elicie.
Po okresie długotrwałych rozmów – rokosz zakończono kompromisem. Według magnaterii jednym efektem całego przedsięwzięcia było wyjedzenie drobiu w okolicy obozu – stąd też nazwa wydarzenia.
Zygmunt Stary doprowadził również do wyniesienia swojego małoletniego syna – Zygmunta Augusta, na tron litewski w roku 1522, a w roku 1529 na tron polski. Odbyło się to w wyniku elekcji vivente rege – elekcja i koronacja za życia poprzedniego króla. Był to zarazem pierwszy oraz ostatni wybór nowego monarchy w ten specyficzny sposób. W latach 1530 oraz 1538 bowiem Zygmunt Stary wydał dwa statuty, które ustanowiły elekcje viritim – wolna elekcja, mógł na nią przybyć każdy kto tylko chciał.
Na okres rządów Zygmunta Starego przypada również czas reformacji w Polsce. Pomimo, iż Polska była ówcześnie krajem niejednolitym etnicznie oraz językowo, to jednak Kościół katolicki miał na tych obszarach spore wpływy. Na ziemiach polskich pierwszy pojawił się luteranizm, który zyskał przede wszystkim popleczników wśród Niemców.
Natomiast stosunek monarchy polskiego w tej kwestii był zdecydowany – na mocy ogłoszonego przez niego edyktu z roku 1523, każdy kto w jakikolwiek sposób propagował byt Lutra i jego poglądu, spłonie na stosie a jego majątek zostanie skonfiskowany.
Zygmunt I Stary – Polityka Zagraniczna
Do najistotniejszej sprawy w Polityce zagranicznej Zygmunta Starego należy zaliczyć kwestie krzyżacką. Ówczesny Wielki mistrz Zakonu Krzyżackiego – Albrecht Hohenzollern, zmierzał do oderwania się od Polski. Królowi polskiemu udało się jednak pokonać go w wojnie trwającej w latach 1519 – 1521.
Wskutek tych wydarzeń Wielki mistrz zdecydował się na sekularyzacje zakonu, z którego ziem utworzył świeckie księstwo pruskie – lenno Polski. Punktem kulminacyjnym był tzw. Hołd pruski, złożony przez Albrechta Hohenzollerna, królowi polskiemu Zygmuntowi Staremu – 10 kwietnia w roku 1525 na krakowskim rynku.
W toku rządów Zygmunta I doszło jeszcze do jednej istotnej zmiany w kwestiach dynastycznych. Król polski bowiem prowadził liczne wojny z Rosją, sprzymierzoną wówczas z cesarzem – Maksymilianem I Habsburgiem. W celu rozbicia tego antypolskiego sojuszu, do którego dołączyły również kraje skandynawskie pod panowaniem dynastii oldenburskiej – zdecydował się na mariaże polityczne z Habsburgami.
W roku 1515 w Wiedniu doszło do zawarcia układu między dwoma stronami. Zygmunt Stary zgodził się wówczas na małżeństwa Ludwika Jagiellończyka oraz Anny Jagiellonki z członkami dynastii Habsburgów. Ostatecznym jednak efektem tego porozumienia było objęcie tronu w Czechach oraz na Węgrzech przez ród tych ostatnich.