Królestwo Anglii (X-XIII wiek) - historia

W połowie XI w. Anglią rządził król Edward Wyznawca. Jednak na skutek najazdu wikingów i przejęcia przez nich władzy musiał uchodzić z kraju. Znalazł wówczas schronienie na dworze księcia Normandii. Podczas swojego pobytu władca angielski obiecał, że w razie jego bezpotomnej śmierci korona angielska trafi w ręce Wilhelma, syna władcy Królestwa Normandii. Po śmierci Edwarda Wilhelm – nazywany później zdobywcom, wyprawił się zbrojnie do Anglii. W roku 1066 pokonał innego pretendenta do tronu w bitwie pod Hastings. Wilhelm zdobył wówczas władzę królewską, a dynastia założona przez niego rządziła Anglią do połowy XII wieku.

Po zakończeniu tego okresu nastąpiło wygaśnięcie dynastii normandzkiej. Tron Angielski przeszedł wówczas w posiadanie Plantagenetów. Jednym z najwybitniejszych przedstawicieli tej dynastii był Henryk II (1154 – 1189). Za jego sprawą wzmocniono sądy królewskie, jednak podczas swoich rządów natrafił na silny opór duchowieństwa.

Stanęło ono bowiem w obronie swoich odrębnych praw stanowych. Na czele opozycji, jaką uformowało duchowieństwo, stał arcybiskup Canterbury – Tomasz Becket. W roku 1170 z rozkazu króla rycerze napadli i zabili arcybiskupa. W efekcie tego czynu Henryk II został zmuszony do odbycia pokuty oraz rezygnacji ze zwierzchnictwa nad sądami kościelnymi.

Henrykowi pomimo konfliktów z dynastią Kapetyngów, udało się zachować lenna francuskie. Zostały one przekazane jego synowi Ryszardowi Lwie Serce (1189 – 1199). Ten ostatni jednak traktował Anglię jako swoje prywatne źródło dochodów. Na skutek długiej nieobecności – za sprawą wyprawy krzyżowej, której przewodził z ramienia Anglii (III krucjata) i kolejno cesarska niewola, do której dostał się wracając z krucjaty, osłabiły władzę królewską.

Po śmierci Ryszarda Lwie Serce władzę przejął jego brat – Jan bez Ziemi (1199 – 1216). Po zawarciu sojuszu z ówczesnym cesarzem Ottonem IV Welfem, nowy władca Anglii przystąpił do wojny z Francją. Na skutek zwycięstwa francuskiego, po przegranej dla zjednoczonych sił cesarskich i angielskich pod Bouvines, Jan bez Ziemi utracił większość lenn we Francji.

Klęska militarna króla oraz koszty jakie poniosło państwo w związku z prowadzeniem wojny, doprowadziły do buntu możnowładców angielskich. W takiej sytuacji Jan bez Ziemi został zmuszony do nadania – w roku 1215, Wielkiej Karty Swobód. Na jej mocy władca zobowiązał się do niepodnoszenia podatków bez wcześniejszej zgody wielkiej rady baronów oraz biskupów. Ponadto król od tej pory nie mógł więzić poddanych bez wcześniejszego wyroku sądowego.

Postanowienia z okresu panowania Jana bez Ziemi, ograniczyły znacząco władzę królewską w Anglii oraz zmieniły ustrój państwa. O wykonanie tych zobowiązań wybuchła walka między wielkimi wasalami świeckimi (baronami), a Henrykiem III (1216 – 1272). Ci pierwsi zmusili ostatecznie króla do nadania przywileju w roku 1258 – tzw. Prowizje oksfordzkie.

Do rady baronów i biskupów dołączono również przedstawicieli rycerstwa oraz poszczególnych miast. Po raz pierwszy do zwołania tego zgromadzenia doszło w roku 1264 – nazwano je parlamentem. W kolejnych latach miało ono obradować w dwóch izbach: Lordów i Gmin, wydarzenia te dały początek parlamentaryzmowi angielskiemu.

Polecamy również:

Komentarze (0)
Wynik działania 5 + 4 =
Ostatnio komentowane
dzięki
• 2025-03-10 15:14:41
bardzo to działanie łatwe
• 2025-03-03 13:00:02
Jest nad czym myśleć. PEŁEN POZYTYW.
• 2025-03-02 12:32:53
pozdro mika
• 2025-02-24 20:08:01
dzięki
• 2025-02-24 09:56:27