Bitwa pod Łuckiem (1916) - przyczyny, przebieg, skutki

Na przełomie roku 1915 i 1916 przedstawiciele armii państw Ententy ustalili nowy plan wspólnego działania w celu pokonania Państw Centralnych. Zakładał on, że w przeciwieństwie do lat poprzednich działania wojskowe Sprzymierzonych powinny być jak najbardziej skoordynowane. W celu pokonania Państw Centralnych armie Ententy miały przeprowadzić jednoczesne uderzenie na wielu frontach, co miało uniemożliwić Niemcom i Austro – Węgrom przerzucanie swoich rezerw na zagrożone odcinki frontu. Na froncie zachodnim strategia ta nie została do końca zrealizowana, z powodu niespodziewanej niemieckiej ofensywy pod Verdun, która wyprzedziła uderzenie francuskie i zaangażowała obie armie na okres całego roku. Również ofensywa włoska spotkała się z podobnymi problemami, gdy na pozycje włoskie spadło wyprzedzające uderzenie austro – węgierskie.

Inaczej sytuacja przedstawiała się na froncie rosyjskim, gdzie najwyżsi dowódcy ustalili, że korzystniejsze będzie wymierzenie głównego ciosu przeciwko armii Austro – Węgier. Celem ataku miało być odzyskanie Lwowa i Kowna. Dowództwo nad całą operacją powierzono zdolnemu generałowi, Aleksiejowi Brusiłowowi, stąd też cała operacja jest często nazywana „ofensywą Brusiłowa”.

Do natarcia na pozycje Państw Centralnych doszło 4.06.1914 roku. Armie austro – węgierskie zostały całkowicie zaskoczone atakiem na 600 - kilometrowym odcinku frontu. 8 czerwca wojska rosyjskie zajęły Łuck – był to punkt zwrotny całego natarcia. Zarówno dowództwo, jak i wojsko austro – węgierskie wpadło w panikę, doszło do szybkiego odwrotu i porzucenia dużej ilości sprzętu. Sytuacja stawała się krytyczna, toteż niezbędne stało się zarówno ściągnięcie jednostek c.k. z Włoch, jak i niemieckich z frontu zachodniego. Ostatecznie ofensywa rosyjska zaczęła zwalniać dopiero we wrześniu, po osiągnięciu linii Karpat. Wojska rosyjskie były wyczerpane, w dodatku zagrożone kontruderzeniem. Ostatecznie ofensywa została wstrzymana 20.09.1916 roku.

Ofensywa Brusiłowa była jednym z najciekawszych wydarzeń na froncie wschodnim, jak również ostatnim tak wielkim zwycięstwem armii carskiej. Wojska Austro – Węgier już do końca wojny nie podniosły się ze strat, jakie zadano im niemal równocześnie na froncie rosyjskim i włoskim. Od tego czasu musiały być one wzmacniane siłami niemieckimi. Z drugiej strony jednak nawet to zwycięstwo nie było w stanie znacząco wpłynąć na nastroje w Rosji, jedynie chwilowo oddalając groźbę rozruchów z niezadowolenia. Ostatecznie już w lutym 1917 roku czara goryczy przelała się, doprowadzając do obalenia caratu.