Linia brzegowa Europy

Linia brzegowa Europy jest bardzo rozczłonkowana. Jej długość (bez wysp) wynosi ok. 38 tys. km.

Oblewają ją morza przybrzeżne Oceanu Atlantyckiego (względnie: Oceanu Atlantyckiego i Oceanu Arktycznego). Patrząc od północy są to:
- Morze Karskie (nr 1 na mapie),
- Morze  Barentsa (nr 2),
- Morze Białe (nr 3),
- Morze Norweskie (nr 4),
- Morze Północne (nr 5),
- Morze Bałtyckie (nr 6),
- Morze Śródziemne (nr 7) z szeregiem odgałęzień, a mianowicie z: Morzem Liguryjskim (nr 8), Morzem Tyrreńskim (nr 9), Morzem Adriatyckim (nr 10), Morzem Jońskim (nr 11) i Morzem Egejskim (nr 12),
- Morze Marmara (nr 13),
- Morze Czarne (nr 14) z odgałęzieniem w postaci Morza Azowskiego (nr 15).

Największą zatoką wzdłuż wybrzeży Europy jest Zatoka Biskajska (nr 16).

Wielka Brytanię oddziela od kontynentu kanał La Manche – nr 17 (kanał morski to akwen morski o wydłużonym kształcie, łączący dwa inne akweny morskie, generalnie szerszy od cieśniny).

Najważniejsze cieśniny u wybrzeży Europy to:
- Cieśniny Duńskie (nr 18): Skagerrak , Kattegat, Sund (właściwie Øresund), Wielki Bełt i Mały Bełt łączące Morze Północne i Morze Bałtyckie,
- Cieśnina Kaletańska (nr 19), łączący Morze Północne i kanał La Manche,
- Cieśnina Gibraltarska (nr 20), łącząca Ocean Atlantycki z Morzem Śródziemnym,
- Cieśnina Sycylijska (nr 21), oddzielająca Sycylię od wybrzeży Afryki,
- Cieśnina Messyńska (nr 22), oddzielająca Sycylię od Płw. Apenińskiego,
- Cieśnina Otranto (nr 23), łącząca Morze Śródziemne i Morze Adriatyckie,
- Dardanele (nr 24), łącząca Morze Egejskie i Morze Marmara,
- Bosfor (nr 25), łącząca Morze Marmara i Morze Czarne,
- Cieśnina Kerczeńska (nr 26), łącząca Morze Czarne i Morze Azowskie.

Szacuje się, ze około 25% powierzchni Europy zajmują półwyspy. Największe z nich to:
- Płw. Skandynawski (A na mapie) – powierzchnia ok. 800 tys. km2,
- Płw. Iberyjski lub inaczej Płw. Pirenejski (B) – powierzchnia ok. 580 tys. km2,
- Płw. Bałkański (C) – powierzchnia ok. 500 tys. km2,
- Płw. Apeniński (D),
- Płw. Kolski (E),
- Płw. Krymski (F),
- Płw. Jutlandzki (G),
- Płw. Bretoński (H).

Nieco ponad 7% powierzchni Europy stanowią wyspy (często tworzące całe archipelagi). Największe z nich to:
- Wielka Brytania (I na mapie), o powierzchni ok. 218,5 tys. km2,
- Islandia (J), o powierzchni ok. 103 tys. km2,
- Irlandia (K), o powierzchni ok. 84,6 tys. km2,
- Nowa Ziemia (Wyspa Północna i Wyspa Południowa) – LI, łączna powierzchnia ok. 82,1 tys. km2,
- Spitsbergen (M), część archipelagu Svalbard,
- Sycylia (N),
- Sardynia (O),
- Ziemia Północno-Wschodnia (P), archipelagu Svalbard,
- Korsyka (R).


 

Autor: dr Krzysztof Jarzyna z Instytutu Geografii UJK w Kielcach

Polecamy również:

Komentarze (9)
Wynik działania 4 + 3 =
Tilow
2023-03-19 19:14:26
Dziekuje
bezsensu
2021-10-18 10:05:29
Gdzie cechy? I po co to liczenie? Co to matematyka czy geografia?!
JULIX
2021-09-18 12:09:12
JEST MEGA
ok
2020-04-07 09:23:43
A gdzie m i p ? Nie mogę ich znaleźć
bubu
2020-04-04 14:42:23
okk
kita
2020-04-04 14:41:32
ok
Nienio
2019-12-18 20:44:33
jest ok
matus
2018-01-14 17:59:39
super
psychopaticwizard
2016-09-16 04:59:47
super
Ostatnio komentowane
na czym polegają te fundacje i stowarzyszenia? brakuje tu wyjaśnienia i jakiegoś przyk�...
• 2024-11-05 17:38:04
Głupota w tekście! Janusz i Agnieszka się nie związali, bo byli bardzo bliskim kuzynos...
• 2024-10-27 17:40:49
Super
• 2024-10-21 17:09:20
Bardzo trudne.
• 2024-10-21 13:31:17
Dziękuję za krótką acz treściwą syntezę :)
• 2024-09-24 21:14:03