Romnażanie i rozwój nicieni
Nicienie są na ogół rozdzielnopłciowe. Wiele z nich cechuje dymorfizm płciowy. Najczęściej samica jest większa od samca. Narządy rozrodcze mają postać cewek. U samic są najczęściej parzyste i tworzą jajniki, jajowody i macice łączące się we wspólną pochwę, która zakończona jest otworem płciowym uchodzącym na zewnątrz po brzusznej stronie ciała. Samce posiadają pojedyncze jądro, nasieniowód i przewód wytryskowy, który uchodzi do kloaki, (końcowego odcinak przewodu pokarmowego wspólnego z układem wydalniczym i/lub rozrodczym).
U nicieni dochodzi do zapłodnienia zewnętrznego. Samce często giną po kopulacji. Samice są najczęściej jajorodne, rzadko jajożyworodne (włosień kręty). Liczba jaj jest zróżnicowana – od kilku (u form wolno żyjących) do nawet miliona (u pasożytów). Jajo początkowo rozwija się w macicy, następnie zostaje złożone i zapłodnione przez samca.
Niektórzy badacze uważają, że u nicieni występuje rozwój złożony (ich zdaniem z osłon jajowych wykluwa się larwa), inni obstają przy tym, że jest to rozwój prosty (z jaja wykluwa się postać młodociana). W tym opracowaniu skłaniamy się ku pierwszej wersji. Larwa kilkakrotnie przechodzi linienie, w czasie którego zrzuca oskórek pokrywający ciało oraz wyścielający przednią i tylną część jelita.
Niektóre nicienie są monokseniczne, co oznacza, że przechodzą cykl rozwojowy, w którym występuje tylko jeden żywiciel. Inne, które pasożytują w osobnikach należących do różnych gatunków nazywamy poliksenicznymi.
Znaczenie nicieni
Znaczenie nicieni:
1. Nicienie pasożytnicze:
• u człowieka wywołują uciążliwe a niekiedy i groźne choroby (glistnica, owsica, włośnica, słoniowacizna);
• atakując zwierzęta hodowlane obniżają ich wydajność i wartość;
• atakując rośliny uprawne (węgorek pszeniczny atakuje zboża, mątwik buraczany pasożytuje na burach, rzepaku i kapuście) obniżają plony;
2. Nicienie wolno żyjące nie mają większego znaczenie gospodarczego:
• gatunki żyjące w glebie i butwiejących liściach biorą udział w obiegu materii w przyrodzie;
• Caenorhabdits elegans ze względu na prostą budowę jest dobry obiektem do badań genetycznych nad ekspresją genów;