Glista ludzka (Ascaris lumbricoides) jest organizmem rozdzielnopłciowym o wyraźnie zaznaczonym dymorfizmie płciowym. Samice są większe, mierzą od 20-40 cm, same osiągają długość około 14 cm i mają charakterystycznie haczykowato zagięty tylni koniec ciała.
![]() |
Dorosła samica glisty ludzkiej |
Cykl rozwojowy glisty ludzkiej
Dorosłe glisty ludzkie żyją w jelicie cienkim człowieka. Samice po zapłodnieniu składają około 200 tysięcy jaj, które wraz z kałem wydostają się na zewnątrz ciała żywiciela. W odpowiednich warunkach w jajach po kilku tygodniach rozwija się larwa, która jeszcze wewnątrz osłonek przechodzi pierwsze linienie. W ten sposób powstają jaja inwazyjne, które w takiej postaci mogą przetrwać nawet kilka lat. Są bowiem bardzo odporne na działanie czynników zewnętrznych, dzięki czemu długo zachowują zdolność zarażania.
Ponieważ glista ludzka jest pasożytem monoksenicznym jej żywicielem jest tylko człowiek. Do zarażanie dochodzi przez połknięcie jaj znajdujących się np. na nie umytych owocach lub w zanieczyszczonej wodzie. W przewodzie pokarmowym człowieka pod wpływem enzymów trawiennych jaja wydostają się z osłonek. Do dalszego rozwoju larwy potrzebują dostępu tlenu. Dlatego wgryzają się w ściany naczyń krwionośnych jelita i wraz z krwią wędrują do płuc, gdzie przedostają się do wnętrza pęcherzyków płucnych. Tutaj larwy przechodzą szybki rozwój i wzrost – dwukrotnie linieją i osiągają długość około 2 mm. Następnie przemieszczają się w górę dróg oddechowych (przez oskrzeliki, oskrzela, krtań i tchawicę) do gardła gdzie są samoczynnie połykanie. Trafiają wówczas do żołądka, z którego dostają się do jelita cienkiego. Tutaj znów linieją i dorastają, a gdy są dojrzałe płciowo (około 2 miesiące od zarażania) kopulują ze sobą. Zapłodniona samica może składać jaja.
Cykl rozwojowy glisty ludzkiej |