Zasada praworządności zwana jest także zasadą legalizmu. Wskazuje ona, że organy, różnego typu podmioty i instytucje oraz obywatele w demokratycznym państwie muszą działać wyłącznie na podstawie obowiązującego prawa i zgodnie z nim.
Występują dwa projekty praworządności, które konkurują ze sobą – formalna koncepcja praworządności oraz materialna koncepcja praworządności. Różnią się one zasadniczo w podejściu do sprawy wartościowania prawa.
Formalna koncepcja praworządności zakłada, że praworządność występuje wówczas, kiedy organy i instytucje postępują zgodnie z wyznaczonym prawem i jest to jedyny warunek uznania ich władzy, działań za legalne. W przypadku materialnej koncepcji praworządności jako kryterium do uznania państwa za praworządne nie wystarcza wyłącznie aspekt formalny działania zgodnie z prawem, bowiem należy również uwzględnić inny czynnik, jakim jest treść przepisów prawnych, która powinna być zgodna z ogólnie przyjętymi i uznanymi wartościami aksjologicznymi.
Zwolennicy materialistycznego podejścia do zasady praworządności podkreślają, iż nie wystarczy tylko stosować się do prawa, ale jeszcze zwracać uwagę czy jest ono dobre z etycznego punktu widzenia. Powołują się przy tym na przypadki ścisłego wypełniania litery prawa w państwach totalitarnych, co nie oznaczało, iż organy państwowe etc. odznaczały się praworządnością, bowiem prawo to częstokroć naruszało podstawowe prawa człowieka, nie mieściło się w jakichkolwiek normach moralnych uznanych na świecie.