Początki chrześcijaństwa w Polsce - historia

Chrzest Mieszka I w 966 r. stanowi oficjalny początek Kościoła katolickiego na ziemiach polskich, chociaż obecnie przypuszcza się, że sama chrystianizacja na terenach państwa Polan została rozpoczęta wcześniej, a przyjęcie chrztu było wynikiem jej pierwszego etapu. Niemniej wydarzenie to miało przełomowe znaczenie w dziejach naszego kraju, który w ten sposób wszedł w krąg kultury zachodniej Europy.

Duchownych wraz z wyposażeniem liturgicznym do Polski sprowadziła Dąbrówka, żona Mieszka I. Tradycyjnie przypisuje jej się także założenie dwóch kościołów: Najświętszej Maryi Panny na Ostrowie Tumskim w Poznaniu oraz Świętego Jerzego i Świętego Wita w Gnieźnie. Kronikarze, Gall Anonim i Thietmar, przyznają także Dąbrówce wielką zasługę w samym nawróceniu Mieszka I na chrześcijaństwo.

Pierwszym biskupem został ustanowiony w 968 r. Jordan. Kraj jego pochodzenia oraz klasztor, z którego przybył, pozostają nieznane, niewątpliwie jednak był benedyktynem. Następcą Jordana został Unger. Siedzibą pierwszych biskupów polskich był Poznań. Tam też wzniesiona została pierwsza katedra polska pod wezwaniem świętego Piotra Apostoła.

Około 990 r. Mieszko I – w ramach starań o uzyskanie metropolii – wydał dokument Dagome Iudex, w którym oddał całe swoje państwo pod opiekę Stolicy Apostolskiej. Własne metropolia dawała bowiem w tamtych czasach nie tylko niezależność Kościołowi w danym kraju, ale także była niezbędna do zabiegania o koronę królewską. Mieszko I nie doczekał się jednak realizacji swoich planów i zmarł jako książę w 992 roku.  Do ogłoszenia pierwszej metropolii doszło za jego następcy, Bolesława Chrobrego, w 1000 r. na synodzie gnieźnieńskim.

Pierwszą metropolią zostało Gniezno z arcybiskupem  Gaudentym-Radzimem na czele. Należy tutaj zaznaczyć, że Gniezno wybrano na metropolię, gdyż tam zostały złożone relikwie św. Wojciecha (przy czym św. Wojciech nie był Polakiem, ale biskupem misjonarzem z Czech). W czasie synodu ustanowiono także trzy nowe biskupstwa: w Kołobrzegu, w Krakowie oraz w Wrocławiu, a Otton I podarował Bolesławowi Chrobremu gwóźdź z krzyża Chrystusa oraz włócznię świętego Maurycego.

Kiedy zmarł król Bolesław Chrobry, władzę w państwie przejął jego syn Mieszko II (1025-1034). Podobnie jak ojciec, dbał on o rozwój chrześcijaństwa w Polsce, m.in. budując i uposażając nowe kościoły. Przypisuje mu się także ufundowanie biskupstwa w Kruszwicy. Po śmierci Mieszka II w 1034 r. nastąpiła jednak reakcja pogańska. Część ludności porzuciła wówczas chrześcijaństwo i wystąpiła przeciwko biskupom oraz kapłanom. Państwo czeskie wykorzystało tę sytuację i najechało w 1038 r. na Polskę. W wyniku napaści została skradziona część relikwii św. Wojciecha, biskupa Gaudentego i Pięciu Braci Męczenników.

Kazimierz Odnowiciel, wypędzony z Polski po śmierci Mieszka II, objął władzę w 1039 r. Zajął się nie tylko odbudową państwa, ale również Kościoła. Udało mu się pozyskać duchownych, sprzęt liturgiczny i księgi z Niemiec. W przywracaniu chrześcijaństwa na ziemie polskie pomógł Kazimierzowi biskup Aron, który przybył z Kolonii i objął biskupstwo krakowskie. 

Polecamy również:

  • Chrzest Polski - data, przyczyny, znaczenie, konsekwencje

    Pierwszym historycznie poświadczonym władcą polskim był Mieszko I. W momencie chrztu jego władza rozciągała się na obszarze Kujaw, Mazowsza, Wielkopolski oraz na części terenów Pomorza. Po wygranej bitwie z Niemcami pod Cedynią w roku 972, Mieszko zdobył władzę nad zachodnią częścią ostatniego z wymienionych... Więcej »

  • Reformacja w Polsce - najważniejsze informacje

    Już od czasów Jana Husa Europę ogarniały niepokoje religijne. W wielu państwach dochodziło do wojen domowych na tym tle. Z Francji falami uciekali protestanci, z Anglii emigrowało wielu duchownych katolickich. Patrząc z tej perspektywy, Polska jawiła się jako ostoja tolerancji religijnej. Idee reformatorskie... Więcej »

  • Kontrreformacja w Polsce - najważniejsze informacje

    Początek ruchu kontrreformacyjnego Polsce wiąże się z działalnością kardynała Stanisława Hozjusza, której skutkiem było sprowadzenie do kraju działaczy Towarzystwa Jezusowego w 1564 roku. W bardzo krótkim czasie powstało kilka kolegiów jezuickich, które wypuściły ze swych murów... Więcej »

  • Unia brzeska - religia

    Unią brzeską nazywa się unię kościelną zawartą pomiędzy Kościołem katolickim i Cerkwią prawosławną, która została ogłoszona w 1596 r. na synodzie w Brześciu Litewskim. Akt przyjęcia metropolii kijowskiej do jedności kościelnej (bulla Magnus Dominus et laudabilis nimis) papież Klemens VIII podpisał... Więcej »

  • Kościół katolicki w czasie zaborów

    Kościół katolicki w okresie rozbiorów (1772-1918) był jedyną polską instytucją prawnie działającą we wszystkich trzech zaborach. Dzięki temu religia katolicka stała się istotnym czynnikiem tożsamości narodowej Polaków.  Więcej »

Komentarze (0)
Wynik działania 5 + 2 =
Ostatnio komentowane
• 2025-03-08 02:40:40
cycki lubie
• 2025-03-05 14:35:07
bardzo to działanie łatwe
• 2025-03-03 13:00:02
Jest nad czym myśleć. PEŁEN POZYTYW.
• 2025-03-02 12:32:53
pozdro mika
• 2025-02-24 20:08:01