StreszczenieW stronę Swanna
Pierwszy tom powieści opisuje dzieciństwo głównego bohatera, spędzone w miasteczku Combray. Opisane zostaje również jego pierwsze nieposłuszeństwo wobec rodziców. Bohaterem jest sam autor powieści – Marcel Proust. Często odbywa ze swoimi rodzicami spacery w kierunku posiadłości Swanna. Podczas takiej przechadzki chłopiec spotyka dziewczynkę imieniem Gilberta, córkę właściciela posiadłości. Jest nią zafascynowany a to uczucie niebawem przeradza się w pierwsze zakochanie. Później często spotyka się z nią w Paryżu na Polach Elizejskich. W tej części autor przedstawia również historię małżeństwa rodziców Gilberty (ojciec zakochał się w kobiecie lekkich obyczajów).
W cieniu zakwitających dziewcząt
Gilberta zaczyna lekceważyć zaloty Marcela, więc ten postanawia również ja ignorować i zakończyć znajomość. Udaje się na wakacje do Balbec, gdzie poznaje grupę dziewcząt, w skład której wchodzi jego późniejsza miłość – Albertyna Simmonet. W tym czasie Marcel zawiązuje również ważne znajomości społeczne – z arystokratą z rodu Guermantesów oraz baronem de Charlus.
Strona Guermantes
W pałacu Guermantesów zamieszkuje rodzina Marcela, a on sam zakochuje się w gospodyni, pani Guremantes. Próbuje zbliżyć się do kobiety wykorzystując krewnych i znajomych, więc odnawia wczesnej zawarte znajomości arystokratyczne. W tym czasie umiera również babcia Marcela, a on przeżywa pierwsze doświadczenia erotyczne ze wspomniana Albertyną.
Sodoma i Gomora
Marcel ponownie przyjeżdża do Ballbec, gdzie rozwija się jego uczucie do Albertyny Simmonet, choć w pewnym momencie podejrzewa u niej homoseksualizm. Mężczyzna dołącz również do klanu Verdurinów, dzięki czemu zaczyna obracać się w wysokim towarzystwie.
Uwięziona
Znajomość Albertyny i Marcela pogłębia się i postanawiają razem zamieszkać. Ich związek jest burzliwy, przede wszystkim na podejrzenia bohatera wobec ukochanej. Okazywana przez niego zazdrość doprowadza ostatecznie do ich rozstania.
Utracona
Uważając swoją decyzje za pochopną Marcel pragnie odzyskać Albertynę i próbuje różnych sposobów – wzbudza w niej zazdrość obcując z innym kobietami lub usiłuje ją przekupić. Albertyna umiera, a Marcel popada w rozpacz. Gdy z niej wychodzi znów próbuje nawiązać relację z Gilbertą, jednak ta wychodzi za mąż za Roberta Saint-Loupa, który okazuje się być homoseksualistą. Marcel postanawia odbyć podróż do Wenecji.
Czas odnaleziony
Marcel mocno podupada na zdrowiu (chorował na astmę) więc często przebywa w sanatoriach, czasami zjeżdżając do Paryża. Podczas swoich wizyt odwiedza Guermantesów, gdzie dopadają go wspomnienia z dawnych czasów dzieciństwa. Powoli dojrzewa w nim świadomość prawdziwego artysty.
Plan wydarzeń
Ułożenie chronologii zdarzeń powieści Marcela Prousta nie jest oczywiste, ponieważ wiele wątków przeplata się w kilku miejscach książki występując jako wspomnienia. Można przyjąć następujący schemat akcji:
1. Dzieciństwo Marcela w Combray
2. Przyjaźń z rodziną Swanna
3. Miłość Marcela do Gilberty
4. Pierwszy wyjazd do Balbec
5. Spotkanie grupy pięknych dziewcząt i Albertyny Simmonet
6. Życie w kręgu rodu Guermantesów
7. Ponowny pobyt w Balbec
8. Związek z Albertyną
9. Zerwanie i śmierć Albertyny
10. Wyjazd do Wenecji
11. Wydarzenia I wojny światowej
12. Wizyty u Guermantesów