Molier Skąpiec - streszczenie

AKT I

Eliza i Walery zawierają potajemnie kontrakt małżeński, wspominając przy tym dramatyczne początki ich znajomości, gdy młodzieniec uratował pannę przed utopieniem. Z tajemniczych powodów Walery ukrywa się pod fałszywym nazwiskiem i tuż po poznaniu Elizy wstąpił w służbę rządcy u jej ojca, pragnąc przypodobać się na wszelkie sposoby jego skąpstwu. Tymczasem Kleant zwierza się siostrze z miłości do Marianny, która natchnęła go do wyzwolenia się spod władzy skąpego ojca; na scenie pojawia się wtedy Harpagon sprawdzający czy Strzałka nie ukradł czegoś z jego domu, na stronie mówi też o szkatułce zawierającej dziesięć tysięcy talarów zwróconych przez dłużnika, dla których obsesyjnie szuka kryjówki. Harpagon objawia dzieciom swoje plany matrymonialne – sam zamierza pojąć za żonę Mariannę, Kleanta ożenić z pewną starszawą wdową, zaś córkę wydać za pięćdziesięcioletniego szlachcica Anzelma, który – co najważniejsze – zamierza wziąć ją bez posagu. Decyzję Harpagona z udawanym entuzjazmem przyjmuje Walery, który w posuniętym do granic rozsądku komedianctwie próbuje się wkupić się w łaski skąpca.

AKT II

Strzałka przedstawia Kleantowi zbrodnicze niemal warunki pożyczki, o jaką udało mu się wystarać na mieście. W domu pojawia się pośrednik, dzięki któremu już po chwili okazuje się, że nieuczciwym pożyczkodawcą miał być sam Harpagon. Pojawia się Frozyna – dobra znajoma Strzałki – która po skojarzeniu małżeństwa Harpagona z Marianną obiecuje sobie sporej zapłaty. Wychwala przed przyszłym narzeczonym „kapitał” dziewczyny realizujący się w wydatkach, których przyszły mąż przy niej uniknie, wmawia też Harpagonowi, że Marianna ma słabość do starców i z pewnością nie będzie interesować się młodymi kawalerami. Na koniec Frozyna odchodzi z kwitkiem.

AKT III

Harpagon wydaje domownikom dyspozycje dotyczące dzisiejszej kolacji, w czasie której ma zamiar zaręczyć się z Marianną. Najkomiczniejszą i najdobitniej świadczącą o jego skąpstwie jest rozmowa z Jakubem, pełniącym jednocześnie rolę kucharza i woźnicy, który wyjawia Harpagonowi w jaki sposób ludzie kpią sobie z jego skąpstwa. Za swoją szczerość dostaje kije – wpierw od Harpagona, później od Walerego. Pojawiają się Marianna w towarzystwie Frozyny, które pan domu wita przyodziawszy okulary jako atrybut starości. Pod pozorem przemawiania w imieniu ojca Kleant wyznaje Mariannie swe czułe przywiązanie, ofiaruje jej również diamentowy pierścień zdjęty z palca Harpagona.

AKT IV

Poproszona o pomoc Frozyna obmyśla sposób na to, by Harpagon sam zrezygnował z małżeństwa z Marianną i odstąpił ją Kleantowi – jej przyjaciółka ma udać bogatą markizę, które rzekomo zakochała się w skąpcu tak dalece, iż pragnie wyjść za niego i oddać mu cały majątek. Dla sprawdzenia syna Harpagon sugeruje później, iż pragnie ożenić go z młodziutką Marianną, otrzymując jednak szczere w tym względzie wyznanie Kleanta wycofuje się cynicznie. Dochodzi między nimi do sprzeczki, każdy obstaje bowiem przy swoim prawie do Marianny. Tymczasem Strzałka odnajduje ukochaną szkatułkę Harpagona – przedmiot jego największej troski i czułości – ofiarowując ją Kleantowi jako najlepsze narzędzie perswazji wobec ojca. Harpagon wpada w szaleńczą rozpacz, odkrywszy zniknięcie szkatułki.

AKT V

W akcie zemsty za poranną sprzeczkę Jakub rzuca podejrzenie o kradzież na Walerego. Ten zaś – myśląc, że Harpagonowi chodzi o „kradzież” córki – przyznaje się do „winy” i wyjawia wzajemne podpisanie małżeńskiego kontraktu. Pojawia się Anzelm, przed którym Walery wyjawia prawdę o swoim pochodzeniu – przed szesnastu laty wraz z rodziną musiał uchodzić z Neapolu przed prześladowaniami, okręt jednak rozbił się i rozdzielił krewnych. Okazuje się wówczas, iż Anzelm jest ojcem Walerego, ukrywającym się w Paryżu pod zmienionym imieniem przed prześladowaniami, zaś Marianna jest jego córką i siostrą Walerego. Anzelm namawia wobec tego Harpagona, by przystać na małżeństwa młodych, do czego ostatecznie przekonuje skąpca oferta Kleanta, iż w zamian za takową zgodę odzyska szkatułkę. Na koniec Harpagon zgadza się na wszystko z zastrzeżeniem, iż Anzelm pokryć musi wszelkie koszty obu wesel.

Polecamy również:

  • Skąpiec - plan wydarzeń

    1. Potajemny kontrakt małżeński Elizy i Walerego.2. Kleant wyjawia siostrze swą miłość do Marianny.3. Pojawienie się Harpagona i – pośrednie – jego szkatułki.4. Harpagon objawia dzieciom poczynione przez siebie plany małżeńskie. Więcej »

  • Skąpiec - geneza komedii

    „Skąpiec” stanowił w życiu Moliera pewnego rodzaju wytchnienie po burzach roztaczanych wokół jego osoby od początku lat 60-tych z powodu ukazywania się kolejnych, śmiałych obyczajowo komedii: „Szkoły żon” (1662), „Świętoszka” (1664), i „Mizantropa”(1666).... Więcej »

  • Skąpiec - czas i miejsce akcji

    Miejsce akcji zostało jasno wskazane jako dom Harpagona w Paryżu, jego czas możemy zaś określić jako jeden dzień drugiej połowy XVII wieku – czasów współczesnych powstawaniu komedii – choć właściwie w żadnym punkcie sztuki nie został on sprecyzowany. Więcej »

  • Skąpiec - interpretacja

    Podobnie jak reszta dojrzałych komedii Moliera, tak i „Skąpiec” służyć miał napiętnowaniu poważnego problemu, który trawił społeczeństwo XVII wiecznej Francji, ale i dziś, przeszło trzysta lat po premierze komedii, opisane tutaj skąpstwo jawi się jako zagadnienie równie aktualne i palące.... Więcej »

  • Skąpiec - bohaterowie
Komentarze (0)
Wynik działania 5 + 2 =
  • Najnowsze
  • Losowe
Ostatnio komentowane
.
• 2024-09-05 17:12:32
Dodajmy, że było to również ostatnie powstanie wendyjskie (słowiańskie) na terenie N...
• 2024-09-04 21:32:33
DZIĘKUJĘ
• 2024-07-31 13:21:34
I cóż miał rację Marek Aureliusz który chciał podbić Germanię uderzeniem przez Mor...
• 2024-07-06 19:45:33
O tym, że zmienne w czasie pole elektryczne jest źródłem pola magnetycznego, napisał ...
• 2024-06-27 07:25:33