Czas i miejsce akcji
Akcja „Kłamczuchy” rozgrywa się w czasach odpowiadających powstawaniu powieści: główną bohaterkę, Anielę Kowalik, poznajemy w pewien majowy dzień 1977 roku, zbyt ładny, by spędzać go w szkolnej ławie i zdecydowanie bardziej nadający się na spacer po plaży. Rzecz dzieje się początkowo w Łebie, ale zakochana w Pawle Nowackim dziewczyna przenosi się za nim do Poznania i tu, w Boże Narodzenie tego samego roku, kończy się opowieść o losach tytułowej kłamczuchy.
Problematyka i motywy
Treścią książki są problemy związane z przekraczaniem trudnej granicy pomiędzy dzieciństwem i dorosłością. Główna bohaterka po raz pierwszy w życiu zakochuje się po uszy i z powodu przystojnego chłopaka postanawia porzucić bezpieczne miejsce u boku taty, odważnie wyruszając do nieznanego miasta i stawiając czoła rozmaitym problemom. Przed piętnastoletnią Anielą stają zagadnienia dotąd nieznane – konieczność znalezienia sobie lokum, zarobienia na swoje utrzymanie, pogodzenia nauki z pracą. A do tego wszystkiego mamy pierwszą miłość, która w miarę poznawania ukochanego coraz bardziej słabnie stając się przyczyną pierwszego być może wielkiego rozczarowania. Z beztroskiej wagarowiczki Aniela musi szybko przekształcić się w zaradną i opanowaną osobę, pierwotnie nie może bowiem liczyć na pomoc z zewnątrz.
Ważnym wątkiem powieści jest również przyjaźń – przyjeżdżając do Poznania Aniela nie ma tu nikogo, ale wszelkie znaki na niebie i ziemi wskazują na to, iż nie miała przyjaciół również w Łebie. Zmiana środowiska umożliwia dziewczynie poznanie nowych osób, a wśród nich również i takich, które mogłyby podzielać jej zainteresowania i zauważyć w niej ciekawą osobowość. W Poznańskim Liceum Poligraficznym bohaterka zyskuje przyjaciół, którzy – jak się okaże w kolejnych częściach Jeżycjady – pozostaną w jej życiu na długie lata.
Panna Kowalik jest także reprezentantką wszystkich piętnastoletnich marzycielek, jej historia pokazuje czytelnikom, iż wszystko w życiu jest możliwe – realizacja pragnień zależy jedynie od naszej determinacji i pomysłowości.