Bułgarzy – Pochodzenie
Na południu Bałkanów formowanie się państwowości plemion słowiańskich wstrzymywały podboje Bizancjum. Inaczej przedstawiała się sytuacja Słowian z obszarów dzisiejszej północnej Bułgarii. Początkowo również te tereny znalazły się w strefie zainteresowań cesarstwa wschodniego, jednak pod koniec VII w. nad Dunajem pojawił się dużo niebezpieczniejszy wróg niż Słowianie. Były to koczownicze plemiona tureckie – Hunowie.
Protobułgarzy należeli do ludów huńskich. Po śmierci Attyli w roku 453 i rozpadzie państwa stworzonego przez niego, nazwa Hunów ustąpiła z czasem nowej nazwie – Bułgarzy. Pod tą nazwą po raz pierwszy Bułgarzy pochodzący z Azji wystąpili w roku 481, w roli sojuszników Bizancjum w walkach z królem Ostrogotów – Teodorykiem.
Bułgarzy, którzy w roku 679 przekroczyli dolny Dunaj i osiedlili się na Bałkanach, ulegli z czasem wynarodowieniu. Przyczyną takiej sytuacji były trwające kilkadziesiąt lat zmagania z miejscową ludnością słowiańską, co z resztą doprowadziło do powstania pierwszego państwa bułgarskiego.
Słowianie bowiem – już w okresie ich wielkiej ekspansji w VI i VII w., dotarli na obszary Półwyspu Bałkańskiego. Nie udało im się jednak utworzyć własnego państwa, na skutek podporządkowania tamtejszych plemion słowiańskich przez Bułgarów. Ci ostatni ulegli szybkiej asymilacji, głównie ze względu na przeważających ich liczebnie Słowian. W efekcie w pierwszej kolejności, język słowiański stał się językiem urzędowym, a po nim przyswajano resztę norm kulturowych, społecznych oraz politycznych.
Na skutek sojuszu Bizancjum z księciem kijowskim Światosławem, w roku 968 rozgromiono Bułgarów. Dzięki wspólnej kampanii przeciwko Bułgarom, Bizancjum odzyskało panowanie nad Bułgarią wschodnią oraz położyło kres niezależności Kościoła Bułgarskiego.
Bułgarzy – Chrystianizacja
W toku walk Ludwika Niemieckiego z Państwem Wielkomorawskim, ten pierwszy – szukając sojuszników, sprzymierzył się z Bułgarami. Na skutek tego układu Bułgaria znalazła się w dość niedogodnej sytuacji – między dwoma wrogimi obozami: Bizancjum oraz Wielkie Morawy.
Ze względu na ówczesną sytuacje zewnętrzną Borys – chagan bułgarski, zdecydował się na chrystianizacje swojego państwa. Chrzest przyjęty w roku 864 za sprawą duchowieństwa greckiego, był spowodowany przede wszystkim naciskami ze strony Bizancjum.
Kiedy jednak na jaw wyszły prawdziwe intencje patriarchy wschodniego, służące jedynie interesom bizantyjskim, Borys zwrócił się do Stolicy Apostolskiej. Jego prośba została przychylnie potraktowana przez papieża, prawdopodobnie głównie za sprawą ówczesnego rozłamu między dwoma kościołami – tzw. schizma Focjusza.
Wysłani z Rzymu misjonarze rozpoczęli działania misyjne w Bułgarii. Jednak ze względu na zmiany personalne na tronie cesarskim oraz w Stolicy Apostolskiej, doprowadziły w roku 869 do zakończenia misji bułgarskiej na rzecz Kościoła greckiego.
Bułgarzy – Konflikty z Bizancjum
Państwo bułgarskie w swoich planach posiadało całkowite wyparcie Greków z Bałkanów oraz zawładnięcie stolicą wschodnią – Konstantynopolem. Takie nastawienie dwóch współistniejących na Półwyspie Bałkańskim sił, musiało doprowadzić do otwartego konfliktu.
Bułgarski władca Symeon I wykorzystując osłabienie Cesarstwa Wschodniego, w roku 904 przesunął granice wpływów bułgarskich na południe, powiększając tym samym obszar swojego państwa. W roku 913 już jako car Bułgarii Symeon I wkroczył na tereny Bizancjum. W swoim pochodzie dotarł aż do murów stolicy. Mimo sukcesów nie udało mu się zdobyć Konstantynopolu. Cesarstwo Wschodnie uznało jednak tytuł cara używany przez władców bułgarskich, zgodziło się na utworzenie suwerennej hierarchii kościelnej oraz na wypłacanie rocznej daniny na rzecz Bułgarii.