Bitwa pod Warną – Przyczyny
Jan Hunyady – dowódca wojsk węgierskich, w latach 1440 – 1443 zadał Turkom osmańskim poważne straty podczas starć w Siedmiogrodzie. Przeniósł działania zbrojne na obszary serbskie, a następnie udało mu się wyprzeć nieprzyjacielskie siły poza pasmo Bałkanów. W skutek jego działań, władca turecki został zmuszony do prośby o zawieszenie broni.
Jednocześnie w Bizancjum, w celu ratowania państwa cesarze zgodzili się na uznanie władzy zwierzchniej Stolicy Apostolskiej nad Kościołem Wschodnim. Zawarto wówczas unię między dwoma Kościołami, na soborze we Florencji w roku 1439. Władcy cesarstwa wschodniego zdecydowali się na taki krok, ponieważ liczyli na pomoc państw europejskich w zażeganiu śmiertelnego zagrożenia, jaki wówczas stanowili dla nich Turcy osmańscy.
Rozejm który został wcześniej zawarty z Turkami, pod wpływem namów legata papieskiego – Cesariniego, został złamany przez stronę węgierską. Wówczas Władysław Warneńczyk na czele armii polsko – węgierskiej oraz Jan Hunyady wtargnęli do Bułgarii, po czym rozpoczęli obleganie Warny.
Bitwa pod Warną – Przebieg i skutki
Jan Hunyady wyprowadził swoje siły na otwarte pole. Z drugiej strony Turcy znajdowali się na wzgórzu. Liczba sił tych ostatnich przewyższała praktycznie trzykrotnie liczbę żołnierzy w armii Władysław Warneńczyka. Obie armie nie ruszały do ataku przez kilka pierwszych godzin. Jan chciał tym samym zmusić siły tureckie do opuszczenia wzgórz, co ostatecznie udało mu się osiągnąć – pierwsze ruszyły oddziały nieregularnej jazdy oraz piechoty tureckiej.
Od pierwszego uderzenia nastąpiło rozluźnienie szyków, co ostatecznie przy dodatkowym niespodziewanym ataku sipahiów anatolijskich, doprowadziło do zniszczeni całego prawego skrzydła sprzymierzonych sił chrześcijańskich. Sytuacja zmieniła się po wspólnym natarciu dwóch silnych chorągwi królewskich prowadzonych przez Władysława III i Hunyadiego. Od tego momentu bitwa toczyła się w większości przypadków pomyśle dla dowódców chrześcijańskich.
W kolejnym etapie bitwy, która nie została jeszcze rozstrzygnięta, do działań włączył się król Władysław. Atak nie doprowadził jednak do rozbicia przeciwnika. Oddział królewski został otoczony i całkowicie zmasakrowany. W toku walk poległ sam król, któremu jeden z Turków odciął głowę, a następnie nabitą na włócznie zaniósł swojemu sułtanowi. Był to przełomowy moment w całym starciu. Po śmierci wodza sprzymierzonych sił chrześcijańskich, Turcy uderzyli ze zdwojoną siłą – bitwa została zakończona.
Klęska poniesiona pod Warną wyeliminowała ostatniego potężnego przeciwnika Turków osmańskich na Bałkanach i przekreśliła nadzieję na ostateczne wyparcie Turków z Europy. W niecałe 9 lat później Turcy położyli kres Cesarstwu Wschodniemu, po opanowaniu stolicy – 29.05.1453 roku.
Stanisław Chlebowski, Bitwa pod Warną