Piramida płci i wieku w Polsce - geografia

Główne 2 kryteria podziału społeczeństwa na różniące się grupy, pozwalające scharakteryzować strukturę ludności Polski to: płeć i wiek.

Na około 38,5 mln mieszkańców naszego kraju w 2011 roku nieco powyżej 20 mln było płci żeńskiej, a nieco ponad 18,4 mln płci męskiej. Kobiety więc przeważają, a współczynnik feminizacji wynosi około 109, czyli na każdych 100 mężczyzn przypada przeciętnie 109 kobiet.
Do najbardziej sfeminizowanych województw należą województwa: łódzkie (112), dolnośląskie i mazowieckie (po 111). Wynika to m.in. ze struktury zatrudnienia w tych województwach – istnieją tam dobrze rozwinięte branże przemysłu zatrudniające głównie kobiety (np. przemysł włókienniczy i odzieżowy w Łodzi i okolicach) oraz rozwinięty sektor usług – zwłaszcza w dużych miastach (tu też kobiety przeważają). Do najmniej sfeminizowanych województw należą województwa: podkarpackie (105) oraz warmińsko- mazurskie i podlaskie (po 106). Tam z kolei stosunkowo duży udział ma ludność wiejska – a od ciężkiej pracy w rolnictwie w ostatnich kilkudziesięciu latach kobiety w Polsce uciekały.

W roku 2011 ludność w wieku przedprodukcyjnym (do 17 roku życia włącznie) stanowiła ok. 18,5% mieszkańców. Ludność w wieku produkcyjnym (18-60 lat dla kobiet i 18-65 lat dla mężczyzn) stanowiła 64% mieszkańców. Wreszcie ludność w wieku poprodukcyjnym stanowiła ok. 17,5% mieszkańców.
Piramida wieku jest w Polsce zwężona dołem na kształt grzyba; ma więc już charakter regresywny, wskazujący na starzenie się społeczeństwa. Wyraźnie widoczne są na niej przewężenia i rozszerzenia, będące zapisem wyży i niżów demograficznych. Najliczniejsze są pokolenia wyży demograficznych – osoby w wieku od 25 do 35 lat (>16% mieszkańców kraju) i 50-59 lat (15% mieszkańców kraju).
Podział piramidy wiekowej w oparciu o kryterium płci pozwala określić, w których przedziałach wiekowych struktura płciowa nie jest zrównoważona. Wyraźnie widoczne jest, że kobiety przeważają liczebnie nad mężczyznami w grupie wiekowej powyżej 35 lat (szczególnie silnie uwidocznia się to dla grupy wiekowej powyżej 50 lat). W bardzo już nielicznych grupach wiekowych najstarszych (>85 lat) wiąże się to z większymi stratami wojennymi wśród mężczyzn (to oni głównie byli żołnierzami). Wśród młodszych pokoleń przewaga kobiet wynika przede wszystkim ze średnio dłuższego trwania życia wśród kobiet (prawie 81 lat) niż wśród mężczyzn (nieco ponad 72 lata). Wiąże się to z innym charakterem pracy; mężczyźni wykonywali w przeszłości głównie pracę fizyczną w przemyśle, przez co byli bardziej narażeni na wypadki (w tym śmiertelne). Poza tym niezdrowy tryb życia (niezdrowa dieta, spożywanie alkoholu i palenie papierosów) powodował, że częściej umierali na choroby cywilizacyjne (zwłaszcza układu krążenia). Mężczyźni (i chłopcy) przeważają liczebnie wśród grup wiekowych poniżej 25 roku życia, co wiąże się z większą liczbą urodzeń chłopców w ostatnich 20 latach.

Autor: dr Krzysztof Jarzyna z Instytutu Geografii UJK w Kielcach

Polecamy również:

  • Mniejszości narodowe w Polsce - niemiecka, białoruska, ukraińska

    Rzeczpospolita Polska jest krajem dość jednolitym narodowościowo, ponad 96% obywateli w Narodowym Spisie Powszechnym z 2002 r. zadeklarowało przynależność do narodu polskiego. Tak, więc osoby należące do mniejszości narodowych stanowią 2 do 3% obywateli Polski. Na strukturę narodowościową w Polsce ogromny wpływ... Więcej »

  • Struktura zawodowa w Polsce - przyczyny, geografia

    Ludność aktywna zawodowo w Polsce liczy ponad 17 mln 850 tys. osób (2011 – przeciętnie w roku). Stanowi to 56,3% ludności Polski w wieku powyżej 15 lat. Wskaźnik ten jest podobny dla ludności miejskiej i wiejskiej (większość pracuje w mieście), ale różni się dla mężczyzn (64,7%) i kobiet... Więcej »

Komentarze (0)
Wynik działania 2 + 5 =
Ostatnio komentowane
Dodajmy, że było to również ostatnie powstanie wendyjskie (słowiańskie) na terenie N...
• 2024-09-04 21:32:33
DZIĘKUJĘ
• 2024-07-31 13:21:34
I cóż miał rację Marek Aureliusz który chciał podbić Germanię uderzeniem przez Mor...
• 2024-07-06 19:45:33
O tym, że zmienne w czasie pole elektryczne jest źródłem pola magnetycznego, napisał ...
• 2024-06-27 07:25:33
ok
• 2024-06-05 13:52:17