Energia całkowita (Ec) ciała wykonującego drgania harmoniczne jest sumą jego energii potencjalnej (Ep) i kinetycznej (Ek).
Ec = Ep + Ek
Energia potencjalna związana jest z działaniem siły, będącej liniową funkcją wychylenia i jest równa:
gdzie: k – współczynnik sprężystości, x – wychylenie.
Energia kinetyczna natomiast związana jest z prędkością ciała i jest równa:
gdzie: m – masa, v – prędkość.
Wychylenie i prędkość w ruchu harmonicznym są odpowiednio równe:
gdzie: A – amplituda drgań, ω – częstość kołowa, ωt – faza drgań.
Zatem wzory na energie potencjalną i kinetyczną można zapisać następująco:
Ponieważ , to .
Całkowita energia w ruchu harmonicznym jest więc równa:
- jednostka trygonometryczna.
Na rysunku przedstawiono zależności energii potencjalnej, kinetycznej i całkowitej od czasu.
Widać, że energia całkowita ma stałą wartość równą maksymalnej wartości energii potencjalnej i kinetycznej. Oznacza to, że w ruchu drgającym w sposób ciągły zachodzą przemiany energii potencjalnej w kinetyczną i odwrotnie tak, że suma tych dwóch rodzajów energii jest zawsze stała, więc nie zależy od czasu.
Przemiany energii w ruchu harmonicznym - przykład.
Równanie x = 4sin(•t) przedstawia zależność wychylenia ciała o masie m = 1kg , wykonującego drgania harmoniczne. Znajdź wartości energii potencjalnej, kinetycznej i całkowitej po czasie t = T/12. Wszystkie wielkości wyrażone są w jednostkach układu SI.
Rozwiązanie:
Z przedstawionego równania można odczytać, że:
A = 4m
ω = 1/s
Ponieważ , to energia całkowita jest równa:
Energię kinetyczną można zapisać następująco:
Ponieważ t = T/12 oraz , to:
Energią potencjalną można wyznaczyć jako różnicę energii całkowitej i kinetycznej, więc: