Czym są reakcje dysproporcjonowania i synproporcjonowania?

Reakcje dysproporcjonowania i synproporcjonowania to reakcje redoks o nietypowym przebiegu. W przypadku dysproporcjonowania (dysmutacji) część atomów jednego pierwiastka ulega redukcji, a część utlenieniu do różnych stopni utlenienia. Z kolei o synproporcjonowaniu mówi się gdy atomy danego pierwiastka, występujące na różnych stopniach utlenienia, ulegają reakcji redoks (część z nich redukcji, część utlenieniu) i zostają sprowadzone do jednego stopnia utlenienia.

Przykładem reakcji dysproporcjonowania jest:

Cl⁰₂ + H₂O → HCl^-I + HCl^IO

W tym przypadku część atomów chloru na 0 stopniu utlenienia zostaje zredukowana do stopnia -I, a część utleniona do stopnia I.

Przykład reakcji synproporcjonowania to:

H₂S^VIO₄ + S⁰ → 3S^IVO₂ + 2H₂O 

Tym razem atomy siarki na VI i 0 stopniu utlenienia zostały odpowiednio zredukowane i utlenione do IV stopnia utlenienia.