Woda jest nieorganicznym związkiem chemicznym będącym podstawowym składnikiem każdego organizmu. Stężenie wody w komórce zależy od wieku i aktywności organizmu (przeciętnie wynosi 60-70%). Najwięcej wody w organizmie człowieka znajduje się w płynach ustrojowych (w krwi i limfie), a najmniej w tkance tłuszczowej i szkliwie zębów.
 |
| Kropla wody/Fir0002 (24.04.2006)/commons.wikimedia.org |
Woda w organizmie może występować w postaci związanej, niezwiązanej (woda wewnątrzkomórkowa) lub w płynie zewnątrzkomórkowym. Woda związana jest w ścisłym kontakcie z innymi związkami występującymi w komórce np. z białkami. Woda wewnątrzkomórkowa wypełnia przestrzenie między komórkami (woda w cytoplazmie). Płyn zewnątrzkomórkowy jest wodnym roztworem (substancji nieorganicznych i organicznych) otaczającym komórki.
Budowa wody
 |
| Model budowy cząsteczki wody |
W cząsteczce wody dwa atomy wodoru łączą się z jednym atomem tlenu za pomocą wiązania kowalencyjnego spolaryzowanego. Kąt położenia dwóch atomów wodoru w stosunku do atomu tlenu wynosi 105 °. Wspólne pary elektronowe przesunięte są w stronę atomu tlenu, który wykazuje większą elektroujemność. W związku z tym woda ma budowę biegunową – biegun ujemny zlokalizowany jest w pobliżu atomu tlenu a dodatni w pobliżu atomu wodoru. Woda jest więc dipolem elektrycznym, czyli układem rozsuniętych różnoimiennych ładunków (+, -). W rezultacie dipolowej budowy cząsteczki wody mają zdolność do asocjacji i hydratacji. Asocjacja polega na łączeniu się cząsteczek wody w większe zespoły, a hydratacja na otaczaniu płaszczem wodnym odpowiednich jonów.
 |
|
|
Woda jest jednym z najbardziej rozpowszechnionych związków na Ziemi. W przyrodzie woda występuje w trzech stanach skupienia (stałym, ciekłym i gazowym) i może przechodzić z jednego stanu w drugi.
Znaczenie wody
• woda jest podstawowym składnikiem płynów ustrojowych (m.in. krwi, limfy, moczu, płynu mózgowo-rdzeniowego, potu)
• stanowi środek transportu wewnątrzustrojowego (płyny ustrojowe oraz sok komórkowy roślin są czynnikiem transportującym substancje odżywcze, enzymy, hormony, witaminy, leki oraz końcowe produkty metabolizmu)
• stanowi środowisko zachodzenia reakcji biochemicznych (hydroliza związków pokarmowych)
• utrzymuje odpowiednie kształty i wymiary komórek
• reguluje temperaturę, ciśnienie osmotyczne i pH
• ma znaczenie w procesach rozmnażania i rozwoju organizmu (komórki rozrodcze mszaków i paprotników przemieszczają się dzięki obecności wody, jest niezbędna do rozwoju zarodkowego większości zwierząt)