Sole mineralne to nieorganiczne związki chemiczne, które są niezbędne do prawidłowego funkcjonowania organizmów żywych. Stanowią od 2 do 4 % suchej masy organizmu. Sole dzielimy na rozpuszczalne w wodzie (w soku komórkowym i płynach pozakomórkowych) i sole występujące w formie nierozpuszczalnej. Organizm nie potrafi sami syntezować soli mineralnych, dlatego powinny być dostarczane do niego w odpowiednich ilościach. Rośliny pobierają sole mineralne z gleby, natomiast do organizmu zwierząt dostarczane są one wraz w pożywieniem.
Przyczynami niedoboru soli mineralnych w organizmie człowieka jest przede wszystkim nieprawidłowa dieta. Brak równowagi lub niedobór soli wpływa na zachwianie pracy wielu układów w organizmie człowieka.
Sole mineralne dzielimy na dwie grupy:
• makroelementy, które łącznie stanowią około 99 % masy organizmu (każdy co najmniej 0,01 % suchej masy); zaliczamy do nich pierwiastki biogenne (węgiel, wodór, tlen, azot, fosfor, siarka) i m.in. wapń, magnez, sód, potas, chlor
• mikroelementy, których udział w budowie organizmu jest nieznaczny, lecz ważny (od 0,01 % do 0,00001 % suchej masy); zaliczamy do nich m.in. żelazo, miedź, cynk, jod, fluor, mangan, kobalt
Warzywa są źródlem soli mineralnych |
Funkcje soli mineralnych:
• są składnikiem budulcowym i wzmacniającym (węglan i fosforan wapnia budują kości zwierząt, krzemionka buduje ściany komórkowe skrzypów i niektórych glonów)
• pełnią funkcje biochemiczne (jony metali lub niemetali budują enzymy, hormony, witaminy i inne związki biorące udział w różnych przemianach i reakcjach zachodzących w organizmie)
• pełnią funkcje osmotyczne i buforujące (utrzymanie ciśnienia i stężenia jonów wodorowych w płynach komórkowych i pozakomórkowych)
• są niezbędne do prawidłowego funkcjonowania mięśni i nerwów