Tkanka przewodząca zbudowana jest z niejednorodnych komórek, których główną rolą jest transport substancji w obrębie rośliny.
Tkankę tą tworzy:
• drewno (ksylem) odpowiadające za transport wody wraz z solami mineralnymi (w górę rośliny);
• łyko (floem) przewodzące substancje odżywcze (w dół rośliny);
Drewno zbudowane jest z:
• cewek, czyli pierwotnych komórek przewodzących wodę wraz z solami mineralnym u paprotników i większości nagonasiennych; cewki mają postać wydłużonych wrzecionowatych komórek pozbawionych protoplastów (są martwe); posiadają silnie zdrewniałe i zgrubiałe (siatkowato, spiralnie, pierścieniowato) ściany komórkowe z jamkami lejkowatymi (pośrodku, których znajduje się torus, czyli krążek pełniący rolę zatyczki);
• naczyń, czyli ewolucyjnie młodszych komórek występujących u roślin okrytonasiennych (niektóre z okrytonasiennych oprócz naczyń posiadają także cewki); naczynia mają postać długich rur, które postały w wyniku zaniku ścian poprzecznych tworzących je komórek; podobnie jak cewki są pozbawione protoplastów (są martwe) i mają ściany komórkowe posiadające zdrewniałe zgrubienia (w formie siatki, spiralek czy pierścieni) i jamki proste, które zapewniają kontakt między sąsiednimi komórkami;
• włókien drzewnych, które zbudowane są z martwych komórek o zdrewniałych ścianach, pełnią funkcję wzmacniającą;
• miękiszu drzewnego, który jest jedynym żywym elementem drewna występującym w postaci pasm komórek miękiszowych między jego pozostałymi elementami; pełni funkcje spichrzowe oraz zapewnia łączność drewna z innymi tkankami
 |
| Drewno u Ficus alba/Zaoui58 (19.03.200)/commons.wikimedia.org |
Łyko zbudowane jest z:
• komórek sitowych, które stanowią pierwotną formę komórek łykowych transportujących substancje odżywcze u paprotników i nagonasiennych; komórki sitowe posiadają jamki proste skupione w tak zwane pola sitowe;
• rurek sitowych, które stanowią młodszą ewolucyjnie, bardziej wyspecjalizowaną formę komórek łykowych przewodzących produkty fotosyntezy u roślin okrytonasiennych; rurki sitowe zbudowane są podobnie jak rurki naczyń z ułożonych na sobie komórek, w których ścianach poprzecznych znajdują się pola sitowe (perforowane ściany komórkowe); rurki sitowe są żywymi komórkami, których dojrzałe formy są pozbawione jąder komórkowych;
• komórek przyrurkowych (towarzyszących), czyli wydłużonych, żywych komórek (posiadających jądro komórkowe) przylegających do rurek sitowych, ich funkcją jest odżywanie rurek i sterowanie ich metabolizmem;
• włókien łykowych, które zbudowane są z martwych komórek, występują u wszystkich okrytonasiennych i niektórych nagonasiennych, pełnią funkcję wzmacniającą;
• miękiszu łykowego, który jest zbudowany z żywych wydłużonych komórek; występuje u roślin naczyniowych; pełni funkcje spichrzowe oraz zapewnia łączność łyka z innymi tkankami;
 |
| Komórki sitowe łyka/les (30.10.2007)/commons.wikimedia.org |
Mechanizm transportu:
Transport wody wraz z solami mineralnym odbywający się za pośrednictwem drewna jest transportem biernym (nie wymaga nakładu energii) związanym z siłą ssącą liści. Przewodzenie asymilatów od liścia do innych części rośliny wymaga dostarczenia energii w postaci ATP dlatego ten proces odbywający się za pośrednictwem łyka nazywamy transportem aktywnym.
Tkanki przewodzące – drewno i łyko łączą się w wiązki przewodzące, które w zależności od wieku rośliny i jej pozycji systematycznej mogą mieć różny układ.
 |
| Wiązki przewodzące widoczne w przekroju poprzecznym ogonków liściowych selera zwyczajnego/Fir0002 (26.06.2005)/ commons.wikimedia.org |
Typy wiązek przewodzących:
• wiązki przewodzące otwarte – zbudowane są z jednego pasma łyka i jednego pasma drewna oddzielonych pasmem tkanki twórczej – miazgi (kambium); występują u nagonasiennych i okrytonasiennych dwuliściennych (w budowie pierwotnej);
• wiązki przewodzące zamknięte – zbudowane z pasma łyka i drewna stykającego się ze sobą; występują u jednoliściennych;
 |
| Wiązka przewodząca zamknięta u kukrydzy Zea mays/ Thomas Geier (31.10.1999)/commons.wikiemdia.org |
U roślin jednoliściennych występuje tylko tkanka przewodzącą pierwotna, która powstaje bezpośrednio z merystemów wierzchołkowych.
Dwuliścienne i nagonasienne, których organy wykazują wtórny przyrost na grubość posiadają dwa rodzaje tkanki przewodzącej: pierwotną, tworzącą budowę pierwotną korzenia i łodygi oraz wtórną tworząca budowę wtórną. Tkanki przewodzące wtórne powstają dzięki działalności merystemu bocznego – miazgi (kambium). Łyko i drewno wtórne mają większe i bardziej wyspecjalizowane komórki o silniej zgrubiałych ścianach i większą ilość włókien drzewnych.