Tkanka miękiszowa (parenchyma) stanowi podstawowy rodzaj tkanki budującej lub współbudującej wszystkie organy roślinne.
Cechy tkanki miękiszowej:
• zbudowana z dużych, żywych komórek;
• komórki przez całe życie zachowują zdolność podziałów;
• starsze komórki mogą odróżnicować się dając początek merystemom wtórnym;
• protoplast silnie zwakuolizowany – w młodych komórkach liczne wakuole, w dojrzałych komórkach jedna centralnie położona;
• najczęściej występuje tylko cienka pierwotna ściana komórkowa; niektóre komórki posiadają dodatkowo ścianę wtórną (z jamkami i plazmodesmami);
• w cytoplazmie komórek obok innych organelli występują plastydy, które na świetle mogą przekształcić się w chloroplasty;
• pomiędzy komórkami występują duże przestwory komórkowe;
Sposoby powstawiana przestworów komórkowych:
• schizogenowe – przestwory powstają w wyniku rozklejania blaszek środkowych na styku komórek np. u jeżogłówki
• lizogenowe – przestwory powstają w wyniku rozklejania blaszek całej komórki (liza komórki) np. u dziurawca, cytryny
• reksygenowe - w wyniku rozrywania całych komórek np. u cebuli, marchwi
Rodzaje i funkcje tkanki miękiszowej:
1. miękisz zasadniczy – wypełnia przestrzenie między innymi tkankami; zbudowany z dużych, cienkościennych komórek nieprzylegających do siebie; występuje w korze pierwotnej i rdzeniu młodych łodyg i korzeni oraz w miękiszu owoców;
2. miękisz asymilacyjny – zbudowany z komórek zawierających liczne chloroplasty; jest tkanką odpowiedzialną za odżywianie rośliny (proces fotosyntezy); występuje w liściach i młodych łodygach; jego komórki są niejednorodne i przyjmują następujące formy:
• miękisz gąbczasty – zbudowany z komórek, pomiędzy którymi występują liczne przestwory; występuje w liściach roślin jednoliściennych, dwuliściennych i paprotników;
• miękisz palisadowy – zbudowany z cylindrycznych, przylegających do siebie komórek; występuje w górnej części liścia roślin dwuliściennych i paprotników;
• miękisz wieloramienny – zbudowany z komórek o silnie pofałdowanych ścianach, których funkcją jest zwiększenie powierzchni asymilacji u roślin nagonasiennych;
3. spichrzowy – zbudowany z komórek pozbawionych chloroplastów; jego funkcją jest magazynowanie materiałów zapasowych – skrobi (w amyloplastach), białek (w proteinoplastach) i tłuszczy (w elajoplastach), występuje w organach spichrzowych (bulwa ziemniaka, korzeń marchwi, liście cebuli), w nasionach i owocach;
Przekrój przez liście pałki szerokolistnej: zewnętrzne liście wypełnione miękiszem powietrznym, wewnętrzne - miękiszem spichrzowym/ Panek (19.08.2007)/commons.wikimedia.org |
4. wodonośny – zbudowany z komórek, które w dużych wakuolach gromadzą wodę; występuje u sukulentów w łodygach (kaktus, wilczomlecz), liściach (aloes, agawa) lub korzeniach;
5. powietrzny (aerenchyma) – posiada bardzo duże przestwory komórkowe tworzące kanały wentylacyjne; występuje u roślin wodnych i bagiennych (tatarak), pełni funkcje przewietrzające – umożliwia wymianę gazową zanurzonym roślinom lub ich częściom;
Miękisz powietrzny oczeretu Tabernemontana/Bb143143 |