Struktura białek

Struktura pierwszorzędowa to kolejność (sekwencja) poszczególnych aminokwasów w łańcuchu peptydowym. Jest stabilizowana wiązaniami peptydowymi.

Struktura drugorzędowa to przestrzenne ułożenie poszczególnych sąsiadujących ze sobą sekwencji aminokwasowych. Stabilizowana wiązaniami wodorowymi tworzącym się między atomem wodoru i azotu wiązań peptydowych. Najważniejsze struktury to α-helisa i β-harmonijka, które obejmują fragmenty łańcucha peptydowego.

α-helisa powstaje przez spiralne prawoskrętne zwinięcie łańcucha peptydowego wokół własnej osi (na jeden skręt przypadają cztery wiązania wodorowe). Struktura α-helisy występuje w białkach o dużej wytrzymałości mechanicznej np. keratynie czy miozynie.

β-harmonijka wyglądem przypomina pofałdowaną kartkę. W tej strukturze wiązania wodorowe tworzą się miedzy oddalonym od siebie wiązaniami peptydowymi.

Struktura trzeciorzędowa to przestrzenne ułożenie elementów struktury drugorzędowej (zawiera fragmenty α-helisy, harmonijki i fragmenty ułożone nieregularnie). Stabilizowana jest przez wiązania wodorowe, oddziaływania jonowe i van der Waalsa oraz mostki siarczkowe.

Struktura czwartorzędowa jest to wzajemne położenie łańcuchów polipeptydowych i struktur niebiałkowych w cząsteczce białka np. hemoglobina (składa się z czterech łańcuchów polipeptydowych i czterech cząsteczek hemu). Stabilizowana jest przez wiązania wodorowe, oddziaływania jonowe i van der Waalsa oraz mostki siarczkowe.

Struktury białka 
Schemat różnych poziomów budowy białek -
strukura 1-,2-,3-,4-rzędowa

Polecamy również:

  • Budowa aminokwasów i właściwości aminokwasów

    Aminokwasy to organiczne związki chemiczne zawierające dwie grupy: aminową (-NH2) i karboksylową (-COOH), które wiązaniami kowalencyjnymi przyłączone są do centralnie położonego atomu węgla. Więcej »

  • Denaturacja i koagulacja białek

    Denaturacja białek jest procesem nieodwracalnym w momencie kiedy wartość krytyczna pH zostanie przekroczona. Do denaturacji dochodzi poprzez działanie wysokiej temperatury, soli metali ciężkich lub kwasów stężonych, dochodzi do uszkodzenia trzeciorzędowej i czwartorzędowej struktury białka natywnego. Takie... Więcej »

  • Reakcja ksantoproteinowa

    Reakcja służąca do wykrywania białek za pomocą stężonego kwasu azotowego(V). Charakterystyczne w tej reakcji jest wykrycie w białku aminokwasów, które zawierają pierscień aromatyczny. Tymi aminokwasami są: fenyloalanina, tryptofan, tyrozyna. Podczas reakcji dochodzi do nitrowania aromatycznych reszt... Więcej »

  • Reakcja ninhydrynowa - oznaczanie aminokwasów

    Reakcja ninhydrynowa jest reakcją służącą do wykrywania aminokwasów. Więcej »

  • Znaczenie wybranych białek - albuminy, globuliny, skleroproteiny

    Białka to bardzo złożona grupa polimerów organicznych. Stanowią najważniejszą grupę związków wchodzących w skład organizmów żywych — pełnią rozmaite role, od budulcowej, transportowej, regulatorowej, lokomotorycznej po katalityczną, różnią się budową i właściwościami... Więcej »

Komentarze (1)
Wynik działania 3 + 3 =
Kris
2021-12-02 22:07:02
polecam zastąpić "mostki siarczkowe" na "mostki disiarczkowe" lub "dwusiarczkowe", ponieważ CKE w kluczu do matury 2017 nie uznało nazwy "mostki siarczkowe"
Ostatnio komentowane
• 2025-03-08 02:40:40
cycki lubie
• 2025-03-05 14:35:07
bardzo to działanie łatwe
• 2025-03-03 13:00:02
Jest nad czym myśleć. PEŁEN POZYTYW.
• 2025-03-02 12:32:53
pozdro mika
• 2025-02-24 20:08:01