Skolioza jest odchyleniem lini kręgosłupa od stanu prawidłowego w trzech płaszczyznach: czołowej, strzałkowej i poprzecznej. Skolioza jest wiec skrzywieniem trójpłaszczyznowym, a nie jak się powszechnie przyjęło jednopłaszczyznowym bocznym skrzywieniem kręgosłupa. Przy niewielkich i niepowiększających się odstępstwach od prawidłowej postawy nie jest konieczne leczenie, gdyż nieznaczne zmiany nie mają wpływu na zdrowie i prawidłowe funkcjonowanie człowieka. Na ogół za skoliozę uznaje się wynoszące co najmniej 10 stopni odchylenie od normy w płaszczyźnie czołowej.
Przyczyny skoliozy:
Ponad 80 % zachorowań ma charakter idiopatyczny, co oznacza, że nie można jednoznacznie ustalić ich przyczyn. W pozostałych przypadkach przyczyn skoliozy należy szukać m.in. w nieprawidłowej budowie: kręgów, kończyn (jedna noga krótsza), miednicy oraz zaburzeniach napięcia mięśniowego.
W początkowym fazie choroba nie wykazuje charakterystycznych cech i jest trudna do rozpoznania i wymaga szczegółowego badania ortopedycznego. W bardziej zaawansowany stadium skoliozę rozpoznać może także higienistka szkolna. Celem szczegółowego określenia rodzaju wady oraz stopnia nasilenie skrzywienia konieczne jest wykonanie badania radiologicznego.
Objawami skoliozy w zawansowanym stadium są:
• nierówno ułożenie łopatek, barków oraz miednicy;
• niesymetryczne biodra i klatka piersiowa;
• wygięcie kręgosłupa w kształt litery S;
• garbienie się;
• bóle pleców;
Skolioza - skrzywienie o 30° w odcinku piersiowym |
Skoliozę idiopatyczną leczy się przy pomocy:
• rehabilitacji – dotyczy niewielkich skrzywień kręgosłupa nie przekraczających 10 stopni (często spotykana w szkołach gimnastyka korekcyjna);
• specjalnych usztywniających gorsetów ortopedycznych – dotyczy skrzywień kręgosłupa do 40 stopni odchylenia;
• operacji – w przypadku skrzywień przekraczających 40 stopni odchylenia;