Płaskostopie jest to jedna z najpopularniejszych wad kończyn dolnych. Prawidłowo zbudowana stopa nie dotyka całą powierzchnią podłoża, a jedynie trzema punktami: guzem kości piętowej oraz głową pierwszej i piątej kości śródstopia. Dlatego też jej odbicie (bez obuwia) wykazuje charakterystyczne wgłębienia. Prawidłowe wysklepienie stopy zapewniają trzy łuki: przyśrodkowy podłużny, podłużny boczny i poprzeczny przedni. W przypadku obniżenia łuków dochodzi do nieprawidłowej zmiany kształtu stopy, co nazywamy płaskostopiem.
Wyróżniamy dwa rodzaje płaskostopia:
• płaskostopie podłużne – powstałe w wyniku obniżenie łuku przyśrodkowego podłużnego stopy;
• płaskostopie poprzeczne – powstałe w wyniku obniżenie łuku poprzecznego przedniego stopy;
Stopy dzieci w wieku do 5 lat są naturalnie płaskie ze względu na obecność poduszek tłuszczowych. Po tym okresie u dzieci o słabych mięśniach często występuje płaskostopie wczesnodziecięce, które może zaniknąć pod warunkiem przestrzegania pewnych zasad. Przede wszystkim takie dzieci powinny wykazywać aktywność fizyczną i regularnie ćwiczyć mięsnie stóp. Ponadto powinny przestrzegać odpowiedniej diety zwłaszcza w okresie intensywnego wzrostu.
Przyczyny wystąpienia płaskostopia:
1. płaskostopie wrodzone – jego przyczyną jest niewydolność mięśni utrzymujących łuki (mięśnie odpowiedzialne to m.in.: mięsień piszczelowy przedni i tylni, mięsień strzałkowy długi, mięśnie podeszwowej strony stopy) i słabością wiązadeł.
2. płaskostopie nabyte:
• u małych dzieci płaskostopie może rozwinąć się w wyniku podjęcia zbyt wczesnych prób chodzenia oraz zakładania zbyt ciasnych butów i skarpet;
• nadmierne, długotrwałe obciążenie stóp (stojąca praca);
• nadwaga;
• niewygodne obuwie (buty na obcasach i o wąskich czubkach);
• długotrwałe unieruchomienie stopy;
![]() |
Płaskostopie u osoby dorosłej |
Leczenie płaskostopia:
• ćwiczenia mięśni stopy – dzieci w wieku szkolnym uczęszczają na zajęcia korekcyjne;
• wkładki i obuwie ortopedyczne;
• noszenie wygodnego obuwia;
• zabieg chirurgiczny – w przypadku zaawansowanych zmian;