Konflikt w Irlandii Północnej - przyczyny, przebieg, skutki

Podłoża konfliktu w Irlandii Północnej można szukać już XVI wieku, kiedy uwidoczniły się wyraźnie różnice religijne między anglikańską Anglią i katolicką Irlandią (liczne prześladowania katolików). Nie do zaakceptowania dla Irlandczyków (szczególnie w obliczu narodzin idei republikańskich) była także wieloletnia podległość polityczna wobec Wielkiej Brytanii, wzmocniona w 1800 r. poprzez unię realną.

Dominacja Wielkiej Brytanii w Irlandii zaczęła słabnąć na początku XX wieku, m.in. ze względu na działalność licznych organizacji niepodległościowych, w tym Irlandzkiego Bractwa Republikańskiego. Po tzw. powstaniu wielkanocnym oraz irlandzkiej wojnie o niepodległość, Wielka Brytania podzieliła wyspę stosując kryterium religijne – z 26 katolickich hrabstw południowych utworzyła Wolne Państwo Irlandzkie (status dominium, a od 1937 r. niepodległe państwo), a z 6 hrabstw protestanckich – brytyjską prowincję Irlandię Północną. Podział ten stał się przyczyną konfliktu w Irlandii Północnej pomiędzy grupami dążącymi do jedności całej Irlandii (katolicy), a tzw. unionistami, czyli zwolennikami pozostania Irlandii Północnej w granicach Wielkiej Brytanii (anglikanie) - konflikt rozpoczął się jednak z pewnym opóźnieniem, ponieważ w latach 60. XX wieku.

Bezpośrednim impulsem rozpoczęcia konfliktu (nazywanego także ang. troubles, czyli „kłopoty”) były wydarzenia z lat 1966-1969, m.in. akty przemocy dokonywane przez przedstawicieli obu stron konfliktu, a także dyskryminacja katolików w Irlandii Północnej. W trakcie konfliktu doszło do bardzo wielu zamachów bombowych, walk ulicznych i aktów terroru – razem śmierć poniosło ponad 3500 osób. Oprócz działań terrorystycznych (zaangażowanie Irlandzkiej Armii Republikańskiej uznawanej za organizację terrorystyczną), konflikt odbywał się również na płaszczyźnie politycznej.

Konflikt ten trwał aż do 1998 roku – tzw. porozumienia wielkopiątkowego podpisanego przez obie strony w Belfaście dnia 10 kwietnia. Ze strony katolickiej porozumienie zostało podpisane przez Johna Hume'a, a ze strony protestanckiej – Davida Trimble'a. Mimo oficjalnego zakończenia konfliktu od czasu do czasu nadal dochodzi do aktów przemocy, które przypominają o złożoności problematyki etniczno-religijnej w Irlandii Północnej.

Konflikt w Irlandii Północnej – przywódcy

W związku z długim okresem trwania konfliktu w Irlandii Północnej, można wyróżnić wielu liderów, którzy przewodzili organizacjom po stronie katolickiej lub protestanckiej. Wśród katolików warto wymienić Ruairiego O Bradaigh, Seana MacStiophaina, Gerry'ego Adamsa, natomiast wśród protestantów m.in. Iana Paisleya.

Polecamy również:

  • Konflikt w Kurdystanie - przyczyny, przebieg, skutki

    Konflikt kurdyjski jest do dzisiaj nierozwiązanym konfliktem o podłożu etnicznym, związanym z dążeniem Kurdów do uzyskania niepodległości państwa Kurdystanu. Kurdowie to wielomilionowa grupa etniczna (szacuje się, że obecnie występuje około 27 milionów Kurdów), która w większości... Więcej »

  • Konflikt w Sudanie - przyczyny, przebieg, skutki

    Konflikt w Sudanie jest jednym z najdłuższych i najbardziej krwawych konfliktów XX wieku – śmierć poniosło w nim ponad 1,5 miliona osób. Konflikt spowodował też falę uchodźstwa – miejsce zamieszkania musiało zmienić ponad 4 milionów Sudańczyków. Więcej »

  • Konflikt w Kosowie - przyczyny, przebieg, skutki

    Kosowo od wieków stanowi kość niezgody pomiędzy rywalizującymi ze sobą narodami bałkańskimi. W przeciągu setek lat było pod panowaniem Bułgarii, Serbii, Imperium Osmańskiego. Więcej »

  • Konflikt w Czeczenii - przyczyny, przebieg, skutki - WOS

    Czeczenia jest autonomiczną republiką, częścią składową Federacji Rosyjskiej – od wielu lat Czeczeni dążą jednak do możliwości oderwania się od Rosji i uzyskania niepodległości. Republika Czeczenii jest zamieszkiwania w zdecydowanej większości przez ludność czeczeńską (prawie 68%). Charakterystyczną cechą... Więcej »

  • Konflikt w Strefie Gazy - przyczyny, historia

    Konflikt w Strefie Gazy (inaczej mówiąc konflikt izraelsko-arabskim) jest przykładem konfliktu o wielu źródłach: religijnych, terytorialnych, etnicznych, historycznych. Więcej »

Komentarze (2)
Wynik działania 1 + 3 =
lovlife
2023-03-11 13:44:12
super
tomasz klawesyn
2016-12-13 08:48:56
nudne nie polecam
Ostatnio komentowane
dzięki
• 2025-03-10 15:14:41
bardzo to działanie łatwe
• 2025-03-03 13:00:02
Jest nad czym myśleć. PEŁEN POZYTYW.
• 2025-03-02 12:32:53
pozdro mika
• 2025-02-24 20:08:01
dzięki
• 2025-02-24 09:56:27