Apokryfy Starego Testamentu należą do tzw. literatury międzytestamentalnej, gdyż powstały w ostatnich wiekach przed Chrystusem oraz na początku ery chrześcijańskiej. Nie ma pełnego wykazu tych pism. Część ksiąg zaginęła, część zachowała się wyłącznie we fragmentach. Niektóre były modyfikowane, przerabiane, a kolejni autorzy dopisywali coś od siebie, dodając np. elementy chrześcijańskie.
Apokryfy Starego Testamentu były spisywane dokładnie w tych samych językach, co księgi kanoniczne (Biblia), czyli w języku hebrajskim, aramejskim, greckim. Niemniej teksty apokryficzne, podobnie jak pisma biblijne, podlegały przekładom i znane są również w innych językach starożytnych np. etiopskim, ormiańskim, łacińskim czy koptyjskim.
Do najbardziej znanych apokryfów Starego Testamentu należą:
Księga Henocha
Właściwie mówi się o Księgach Henocha, gdyż można wyróżnić: Pierwszą Księgę Henocha (tzw. Henoch Etiopski), Drugą Księgę Henocha (tzw. Henoch Słowiański) i Trzecią Księgę Henocha (tzw. Henoch Hebrajski). Głównym bohaterem tych ksiąg jest Henoch, czyli postać, która pojawia się na kartach Księgi Rodzaju:
Gdy Henoch miał sześćdziesiąt pięć lat, urodził mu się syn Metuszelach. Henoch po urodzeniu się Metuszelacha żył w przyjaźni z Bogiem trzysta lat i miał synów i córki. Ogólna liczba lat życia Henocha: trzysta sześćdziesiąt pięć. Żył więc Henoch w przyjaźni z Bogiem, a następnie znikł, bo zabrał go Bóg. (Rdz 5, 21-24).
Inspiracją autorów apokryfów był zapis o tajemniczym zniknięciu Henocha.
Pierwsza Księga Henocha, najbardziej znana, opisuje wstąpienie i pobyt Henocha w niebie, dodatkowo wiele miejsca poświęcając nauce na temat aniołów (angelologii). Cytat z tej księgi znalazł się nawet w Liście Judy (Jd 1,14), czyli piśmie, które zostało uznane za kanoniczne i wchodzi w skład Nowego Testamentu. Warto podkreślić, że Pierwsza Księga Henocha jako jedyna zachowała się w całości (w języku etiopskim); dzieli się na 5 części. W Kościele koptyjskim została włączona do kanonu Pisma Świętego. 1 Księga Henocha jest dziełem złożonym; poszczególne części powstawały w różnym czasie i mają innych autorów.
Druga Księga Henocha opowiada o wędrówce Henocha przez siedem niebios do Boga, a następnie powrocie na ziemię. Z kolei Trzecia Księga nie opisuje już podróży samego Henocha, ale rabbiego Iszmaela, który udał się do nieba i spotkał tam Henocha pod postacią anioła Metatrona.
Księga Jubileuszów
Powstanie tej księgi datuje się na II w. przed Chr. Została spisana w języku hebrajskim. Opiera się na Księdze Rodzaju, stąd nazywana była także Małą Genesis. Przedstawia dzieje świata ujęte w 49 okresów.
Apokalipsa Abrahama
Dzieło obecnie znane jest wyłącznie w przekładzie starosłowiańskim z X w. Apokalipsa jest podzielona na 5 części (na wzór Tory). Głównym wątkiem są przymierze zawarte przez Boga z Abrahamem. Autor nieszczęścia w historii Izraela interpretuje jako skutek niewierności narodu wobec Jahwe.
Testamenty Dwunastu Patriarchów
Dzieło datowane jest na 2 połowę II w. przed Chr. Powstało najprawdopodobniej w języku greckim w diasporze żydowskiej. Składa się z 12 testamentów, a każdy z nich przypisany jest jednemu z synów patriarchy Jakuba. W krótkich utworach przekazują oni przed śmiercią pouczenia i wskazówki etyczne swoim potomkom.
Psalmy Salomona
To zbiór 18 psalmów przypisywanych Salomonowi. Powstały w I w. przed Chr. w języku hebrajskim. Część ma charakter dziękczynny, inne charakter błagalny. Psalm 9 mówi o wolnym wyborze człowieka między dobrem, a złem. Z kolei dwa ostatnie utwory są psalmami mesjańskimi; są modlitwami o nadejście Mesjasza.
Trzecia Księga Machabejska
Wydarzenia opisane w Trzeciej Księdze Machabejskiej nie dotyczą Powstania Machabeuszy, lecz wydarzeń wcześniejszych, tj. z końca III w. przed Chr. Księga ukazuje walki Żydów z egipskim królem Ptolemeuszem IV Filopatorem. Autor bazował bardziej na legendach niż materiale historycznym. Powstanie Trzeciej Księgi Machabejskiej datuje się na I w. przed Chr. Wchodzi w skład kanonu Nowego Testamentu w Kościele prawosławnym. Została spisana w języku greckim.
Czwarta Księga Machabejska
Księga została napisane przez członka diaspory żydowskiej w I w. po Chr. Nie ma charakteru historycznego, ale jest bardziej filozoficzną rozprawą na temat religijności i pobożności żydowskiej. Autor czerpał z greckiego stoicyzmu.
3 Księga Ezdrasza
W Kościele prawosławnym uznana za kanoniczną (jako 2. Księga Ezdrasza), ale przez katolicyzm i protestantyzm zaliczana do apokryfów. Występowała w Septuagincie jako 1. Księga Ezdrasza; była dodawana również do niektórych wydań Wulgaty. Została spisana w języku greckim. Jest kompilacją 2 Księgi Kronik, Księgi Ezdrasza oraz Księgi Nehemiasza. Pojawiają się w niej kilka nowych treści. Jest relacją historyczną od reformy Jozjasza do odczytania Prawa przez Ezdrasza. Autora bardziej jednak od chronologii interesowało znaczenie opowiadanych wydarzeń.