Analiza
Jest to utwór sześciostrofowy. Każda ze strof zawiera cztery wersy. Pierwszy i trzeci wers każdej strofy ma jedenaście zgłosek, natomiast drugi i czwarty osiem.
W wierszu występują zarówno rymy dokładne (np. blasku – piasku, sposób – osób), jak i niedokładne (np. przeklętej – zapięty, zrobionej – płacony). Rymy dokładne występują we wszystkich strofach, oprócz trzeciej oraz wersu drugiego i czwartego strofy ostatniej, gdzie występują rymy niedokładne. Rozkład rymów we wszystkich strofach jest utworzony według schematu abab, czyli są to rymy naprzemienne. Wyjątkiem jest strofa trzecia, gdzie rymy utworzone są według schematu aabb, a więc są to rymy sąsiadujące. Ponadto warto podkreślić, iż są to rymy niedokładne.
W wierszu znalazły się pytania retoryczne („Jak się nie nudzić?”, „Czy pisać prozę, czy wiersze?”), na które podmiot liryczny nie znajduje odpowiedzi. Utwór zawiera też kilka wykrzyknień („Pewno dla ludzkiej zabawy (!)”, „ – Krawat mieć ślicznie zapięty!”). Nie brak też pauz („A teatr życiem płacony – ”) oraz wielokropków („A wszystko stoi – i leci…”, „Czy nic nie pisać…”). W wierszu znajdziemy liczne epitety (np. „romans ciekawy”), przenośnie („milion gwiazd cichych się świeci”), a także przerzutnie:
Jak się nie nudzić? gdy oto nad globem
Milion gwiazd cichych się świeci
Interpretacja
Utwór rozpoczyna się od pytania „Jak się nie nudzić?” Nie wynika z niego ani kto się nudzi, ani z jakiego powodu. Kolejne wersy mówią o gwiazdach świecących na niebie oraz o ich różnorodnym blasku. W takich romantycznych warunkach podmiot liryczny nudzi się, co wydaje się bardzo dziwne.
Strofa pierwsza kończy się zwrotem: „A wszystko stoi – i leci…” Zestawienie to z pozoru jest absurdalne, jednak strofa druga rozjaśnia nieco sens tej frazy.
Stojąc na ziemi człowiek ma wrażenie, że jest ona nieruchoma, jednak w rzeczywistości obraca się wokół słońca. Jej ruch jest ściśle związany z upływem czasu. Ten płynący czas, którego nie można zaobserwować, ma kluczowe znaczenie dla wszystkiego, co jest na ziemi, bowiem sprawia, iż wszystko przemija bezpowrotnie:
I wszyscy żywi w tej chwili,
Z których i jednej kostki nie zostanie,
Choć będą ludzie, jak byli…
W trzeciej strofie podmiot liryczny określa ziemię jako scenę, która jest ograniczona i mała. Ponadto jest bardzo niedoskonała. W tych warunkach toczy się teatr życia, który ludzie opłacają własną śmiercią.
W czwartej strofie podmiot liryczny zaczyna się zastanawiać nad sposobem, który pomógłby mu w pokonaniu wspomnianej nudy. Jego myśli kierują się ku literaturze. Zastanawia się, czy powinien zacząć pisać wiersze, czy raczej zająć się prozą. Po raz pierwszy pojawia się w wierszu zwrot, który mógłby określać odbiorcę utworu: „Co by tu na to proszę Pani, zrobić”. Z dalszej części wiersza można się domyślić, iż „panią” jest stały bywalec salonów.
W piątej strofie ujawnia się charakterystyczna dla utworów Norwida ironia. Podmiot liryczny myśli bowiem o tym, by nudę zabić czytaniem „ciekawego romansu”, czyli czegoś lekkiego. Jednak tę swobodną formę zestawia z biblijnym Potopem.
W ostatniej strofie podmiot liryczny rozpatruje możliwość rzucenia się w wir życia salonowego i tutaj pojawia się charakterystyczna dla Norwida ironia, bowiem bywanie na salonach, nazywa „dzielniejszym sposobem przeciw tej nudzie przeklętej”.
Tych, którzy bywają na salonach określa mianem „osób”. Wszyscy pozostali to ludzie. Podmiot zwraca uwagę na powierzchowność, która charakteryzuje bywalców salonów, ograniczającą się jedynie do noszenia stroju zgodnego z obowiązującą modą. Strofa ta jest przejawem niezgody podmiotu na konformizm jednostki, która poprzez zewnętrzne dopasowanie zyskuje wprawdzie aprobatę innych, lecz tak naprawdę jest to jedynie gra pozorów, w której człowiek staje się marionetką, pociąganą za sznurki przez zewnętrzne czynniki.