Geneza i gatunek
Lekcja to jednoaktowa sztuka teatralna napisana przez Eugene Ionesco w 1950 roku. Należy do jednych z najważniejszych dzieł reprezentujących teatr absurdu. Premiera sztuki miała miejsce 20 lutego 1951 roku w Paryżu.
Cechy absurdalne
Jak przystało na typowy teatr absurdu, w dramacie Ionesco losy bohaterów rozgrywają się w świecie pozbawionym jakiegokolwiek metafizycznego sensu. Dookoła panuje chaos, który przenika do ich zachowań. Postawa profesora wpadającego w dziwny, psychotyczny trans naukowy odznacza się sztucznością i teatralnością, służącymi uwypukleniu absurdalności sytuacji. Brakuje w sztuce Ionesco konsekwencji i logiki działania. Na absurdalna atmosferę tekstu Ionesco składa się również atmosfera strachu i grozy – wywołuje ją właśnie zachowanie nauczyciela, który w afekcie niby-zabija swoja uczennicę z błahego powodu.
Problematyka
Tekst sztuki francuskiego artysty stawia wiele pytań m.in. o znaczenie autorytetu, dominacji w różnego rodzaju relacjach. Porusza także kwestię poniżania i korzyści wynikających z ambicji. Te wszystkie odruchy i cechy tkwią w każdym człowieku, nie zawsze do końca uświadomione. W pewnym sensie jest to również sztuka o stawianiu granic w zakresie fascynacji i zainteresować, a także we wspomnianych relacjach. Przesłanie Lekcji w latach 50. XX wieku mogło stanowić dla widzów rewelację, ale współcześnie doskonale rozumiemy, że każda forma nauczania, każda forma władzy (również ta oparta na braku wiedzy) posługuje się w gruncie rzeczy różnymi objawami przemocy (zarówno psychicznej jak i fizycznej).
Abstrakcyjny charakter dialogów bohaterów i intelektualny bełkot jaki autor przypisuje profesorowi odsłaniają ludzką bezradność wobec zasadniczego pytania: „dlaczego?” (warto pokreślić, że pojawia się ono w tekście kilkukrotnie, postawione przez uczennicę, a w gruncie rzeczy pozostaje bez sensownej odpowiedzi).
Absurd i komizm Lekcji uwydatnia także problem samotności człowieka i kruchość jego życia.