Dywizjon 303 - rodzaj i gatunek literacki

„Dywizjon 303” Arkadego Fiedlera to jedno z najważniejszych polskich dzieł literackich dotyczących II wojny światowej. Sam autor, wypowiadając się na temat jego powstania, wspominał, że było ono pisane na gorąco i pod wielkim wrażeniem rozgrywających się wówczas wydarzeń. Ceniony literat i podróżnik dziwił się także, iż spośród wielu literatów przebywających wówczas w Londynie nikt nie wpadł na pomysł, by opisać historię Eskadry Kościuszkowskiej, o której tak głośne i wspaniałe relacje pojawiały się w brytyjskiej prasie.

Fiedler po rozmowie z Generałem Sikorskim udał się na lotnisko w Northolt (okolice Londynu), by poznać członków Dywizjonu 303. Postanowił wówczas opisać rozgrywające się tam wydarzenia w konwencji zbliżonej do literatury faktu, co uzasadniał realnym zapotrzebowaniem na tego rodzaju relację – ku pokrzepieniu serc.

Fabuła dzieła Arkadego Fiedlera oparta jest na autentycznych wydarzeniach, które miały miejsce w czasie bitwy o Anglię. Poszczególne relacje autor zapisywał na gorąco, często będąc świadkiem niektórych sytuacji lub poznając je z opowiadań ich uczestników. Twórca minimalizował elementy fikcji literackiej, chociaż i one pojawiały się w utworze (Fiedler nierzadko nieco wyolbrzymiał zasługi polskich lotników, szczególnie opisując prowadzone przez nich walki).

W „Dywizjonie 303” dostrzec można elementy typowe dla literatury pięknej. Narrator często stara się zarysowywać przeżycia psychicznye bohaterów. Charakterystyczny jest także język dzieła, który nie ogranicza się do suchego relacjonowania faktów, lecz tworzy niezwykle wyraźne, barwne i intensywnie przemawiające do wyobraźni czytelnika opisy. Postać relacjonująca wydarzenia często posługuje się zwrotami metaforycznymi, np. porównując Witolda Urbanowicza do metalu (nazwał go personifikacją stali), nazywając chmury „wspaniałym dywanem” oraz tworząc dynamiczne opisy podniebnych starć.

Dzieło Arkadego Fiedlera cechuje się układem chronologicznym – rozpoczyna się zarysowaniem sytuacji w Europie, a kończy opisaniem ostatecznych walk i radością ze wspaniałego triumfu. Autor często przełamuje jednak ten porządek, relacjonując dawne wydarzenia (retrospekcje), przybliżając historię konkretnych bohaterów. W ten sposób Fiedler tworzy spójny i konsekwentny obraz historyczny 1940 r.

„Dywizjon 303” stanowi przykład tzw. literatury faktu. Przede wszystkim należy zwrócić uwagę na jego autentyczne podłoże oraz na wielki nacisk położony na relacjonowanie kolejnych wydarzeń, które rozegrały się naprawdę. Kunsztowny (lecz niepozbawiony reporterskich znamion) język stanowi tylko dopełnienie tego obrazu.

Polecamy również:

Komentarze (1)
Wynik działania 2 + 5 =
Michał
2017-01-10 16:52:32
Pomocny tekst
Ostatnio komentowane
• 2025-03-08 02:40:40
cycki lubie
• 2025-03-05 14:35:07
bardzo to działanie łatwe
• 2025-03-03 13:00:02
Jest nad czym myśleć. PEŁEN POZYTYW.
• 2025-03-02 12:32:53
pozdro mika
• 2025-02-24 20:08:01