Maria Janion, Co się stało z mitologią słowiańską – streszczenie

Na początku tekstu autorka wyraża swoje zdziwienie po lekturze internetowego forum internautów „Gazety Wyborczej”, na temat tego dlaczego współczesne dzieci nie uczą się o mitologii słowiańskiej. Forumowicze dyskutowali o tym czy w ogóle taka mitologia kiedyś istniała. Większą autentyczność przypisywali raczej mitom rzymskim, greckim i skandynawskim, jako bogatemu źródłu dla współczesnej kultury europejskiej. Mitologia słowiańska miała być natomiast przedstawiona jako zbiór wymysłów XIX-wiecznych naukowców. Dyskusja ta stała się punktem wyjścia do rozważań badaczki o współczesnej wyższości kultury śródziemnomorskiej nad słowiańską.

Maria Janion przypomina krótko okres chrystianizacji Polski i stosunku łacińskich misjonarzy do kultów i wierzeń słowiańskich  - niestety zostały tak zniszczone i zdegradowane, że w późniejszych wiekach powstała wątpliwość czy w ogóle kiedykolwiek istniały. Zarzuca misjonarzom i duchownym brak zainteresowania dziedzictwem i życiem duchowym ludów, które przyszło im nawracać. Stąd zapomnienie o bogatej historii słowiańskiego świata. Inaczej sytuacja ma się w stosunku do Irlandii – celtyckiej wyspy, która nawrócona w V wieku przyjęła kulturę łacińską, nie wyrzekając się jednak zbytnio swoich pogańskich korzeni, a pracujący tam chrześcijańscy zakonnicy i koroniarze zachowali wspomnienia i relikty dawnej kultury, utrwalili ją dla potomnych. Celtycka Irlandia miała zatem więcej szczęścia niż słowiańska Polska.

W dalszej części tekstu Janion przywołuje, stworzony przez romantyzm, tzw. mit początku – na jego podstawie zostało odzyskane to co ukryte w naszym dziedzictwie narodowym, to co zostało stłumione. Tym sposobem romantycy przeprowadzili rehabilitację kontrkultury czyli kultury stojącej w opozycji do tej oficjalnie obowiązującej. Dotyczy to przede wszystkim kultury ludowej, a dalej słowiańskiej, pogańskiej, północnej. Nie obyło się jednak bez oporu ze strony klasyków, choć także nie wszyscy sympatycy romantyzmu byli zachwyceni tą strategią. To kultura łacińska była postrzegana jako tożsama ze śródziemnomorską, stanowiącą fundament polskiej. Romantycy dążący do rewitalizacji kontrkultury wierzyli, że lud przechował dawna tradycje wierzeń i obyczajów Słowian sprzed okresu chrześcijaństwa. Folklor słowiański jest równorzędnym źródłem tożsamości co akcenty wypływające z tradycji klasycystycznej.

 

Polecamy również:

Komentarze (0)
Wynik działania 5 + 3 =
Ostatnio komentowane
super
• 2024-12-21 22:05:33
ok
• 2024-12-15 19:31:35
Ciekawe i pomocne
• 2024-12-03 20:41:33
pragnę poinformować iż chodziło mi o schemat obrazkowy lecz to co jest napisane nie jest ...
• 2024-11-28 16:29:46
ciekawe, oczekiwałem tylko kraj-stolica. miłe zaskoczenie ;)
• 2024-11-20 18:11:07