Błąd ortograficzny to nieprawidłowość w zapisie wyrazu. Rada Języka Polskiego ustaliła podział błędów ortograficznych na rażące i drugorzędne. Podstawą podziału są obowiązujące reguły ortograficzne.
RAŻĄCE BŁĘDY ORTOGRAFICZNE
1. Błędy w zakresie pisowni wyrazów z ó/u, ż/rz, ch/h
Puty dzban wodę nosi, puki się ucho nie urwie. (póty, póki)
Daj kuże gżędę, a ona: wyrzej siędę.
(kurze, grzędę, wyżej)
Nie hwal dnia przed zahodem słońca.
(chwal, zachodem)
2. Błędy w zakresie pisowni nie z różnymi częściami mowy
Co ma wisieć, nieutonie.
(nie utonie - nie z czasownikami piszemy rozłącznie)
Nie czyń drugiemu, co to nie miłe.
(nie miłe - łączna pisownia nie z przymiotnikiem)
Zgoda buduje, nie zgoda rujnuje.
(niezgoda - łączna pisownia nie z rzeczownikiem)
3. Błędy w pisowni zakończeń -ji, -ii, -i
Zazwyczaj nie jadam kolacii.
(kolacji)
Liczę na szybkie usunięcie awari.
(awarii)
Nie znam się na uprawie orchideji.
(orchidei)
4. Błędne użycie małej/wielkiej litery
Mój przyjaciel jest rodowitym Warszawiakiem.
(warszawiak; nazwy mieszkańców miast piszemy małą literą)
Oddano hołd poległym na frontach II Wojny Światowej.
(II wojna światowa; nazwy wojen, bitew i powstań piszemy małą literą)
Sam biskup celebrował mszę świętą podczas obchodów bożego ciała.
(Boże Ciało; nazwy świąt piszemy wielką literą)
5. Błędy w pisowni cząstki -by z osobowymi formami czasownika
Otworzył byś okno?
(otworzyłbyś)
Przyszedł bym, ale nie mam czasu.
(przyszedłbym)
6. Błędy w zapisie przedrostków roz-, bez-, wez-, wes-, wz-, ws-
Zdobył medal, rospierała go duma.
(rozpierała)
Kancelaria „Paragraf” świadczy bespłatne usługi adwokackie.
(bezpłatne)
Weztchnął cichutko i spuścił głowę.
(westchnął)
7. Błędy w pisowni ą, ę oraz połączeń om, on, em, en.
Z zaciekawieniem przyglądał się wyścigą.
(wyścigom)
Nie każdy jest łasy na kąplementy.
(komplementy)
Stępel to inaczej pieczontka.
(stempel, pieczątka)
PRZYKŁADY DRUGORZĘDNYCH BŁĘDÓW ORTOGRAFICZNYCH
1. Błędy w zakresie łącznej i rozdzielnej pisowni różnych części mowy
Bezemnie sobie nie poradzisz.
(beze mnie)
Na zwolnieniu pozostanę conajmniej miesiąc.
(co najmniej)
2. Błędy w zakresie pisowni przedrostków i zakończeń wyrazów
Niegodnym postępowaniem funkcjonariusz shańbił mundur.
(zhańbił)
Człowiekiem jestem i nic, co luckie, nie jest mi obce.
(ludzkie)
3. Błędne oznaczanie zmiękczeń
Śedzi cichutko jak mysz pod miotłą.
(siedzi)
Ćekawość to pierwszy stopień do piekła.
(ciekawość)
4. Błędy w zakresie dzielenia wyrazów przy przenoszeniu
błędnie - A-nna, poprawnie - An-na
błędnie - pr-awo, poprawnie - pra-wo
5. Błędy w zakresie ubezdźwięczniania i udźwięczniania
Bez ociągania spełnił moją proźbę.
(prośbę)
Śletczy ustalili przebieg zajścia.
(śledczy)
