te najpospolitsze, gdyż były one najtańsze. Na późniejszym etapie romanizmu dominującym budulcem stała się cegła, która później, w czaach gotyku, była już powszechnie używana.
 |
| Castel del Monte/ whc.unesco.org |
Styl romański we Włoszech
Romanizm we Włoszech najbujniej rozwijał się w ich północnej części, Lombardii. To właśnie tam stosowano najbardziej wymyślne elementy dekoracyjne (arkadowe galerie, portale z przedstawieniami figuralnymi, elementy figuralne na fasadach).
Najważniejszymi budowlami tego okresu są: zespól obiektów w Pizie (ze słynną krzywą wieżą), Kościół Sant'Abbondio w Como (1063-1095, pięcionawowy), katedra w Parmie (XII w.) oraz Castel del Monte (zamek wybudowany w 1240 r.).
Styl romański we Francji
Francuski romanizm rozwijał się od X w. do pierwszej połowy XII, kiedy to narodził się styl gotycki. Był on dosyć mocno zróżnicowany, więc badacze wprowadzili podział na poszczególne szkoły. Szkoła prowansalska często nawiązywała do architektury starożytnego Rzymu, budowle wznoszono z kamiennych ciosów, które były znacznie większe niż w innych regionach. Szkoła poitou cechowała się flankowymi fasadami oraz stożkowymi dachami na wieżach, natomiast w szkole normandzkiej wznoszono świątynie o wysokich