Linia brzegowa Azji

Linia brzegowa Azji jest rozczłonkowana. Jej długość (łącznie z wyspami) wynosi ok. 38 tys. km.

Oblewają ją morza będące częściami Oceanu Atlantyckiego (względnie: Oceanu Atlantyckiego – Morze Śródziemne i Oceanu Arktycznego) z północy i zachodu, morza przybrzeżne i międzywyspowe będące częściami Oceanu Spokojnego ze wschodu i morza oraz wody Oceanu Indyjskiego i jego mórz przybrzeżnych od południa. Patrząc od północy i wymieniając zgodnie z ruchem wskazówek zegara są to:
- Morze Karskie (nr 1 na mapie),
- Morze Łaptiewów (nr 2),
- Morze Wschodniosyberyjskie (nr 3)
- Morze Czukockie (nr 4),
- Morze Beringa (nr 5),
- Morze Ochockie (nr 6),
- Morze Japońskie (nr 7),
- Morze Wschodniochińskie (nr 8),
- Morze Żółte (nr 9),
- Morze Południowochińskie (nr 10),
- Morze Jawajskie (nr 11),
- Morze Celebes (nr 12),
- Morze Andamańskie  (nr 13),
- Morze Arabskie (nr 14),
- Morze Czerwone (nr 15),
- Morze Śródziemne (nr 16),
- Morze Egejskie (nr 17),
- Morze Czarne (nr 18).

Do większych zatok u wybrzeży Azji należą:
- Zatoka Tonkińska (nr 19),
- Zatoka Tajlandzka (nr 20),
- Zatoka Bengalska (nr 21),
- Zatoka Perska (nr 22),
- Zatoka Adeńska (nr 23).

Główne cieśniny wzdłuż wybrzeży Azji to:
- Cieśnina Beringa (nr 24),
- Cieśnina Tatarska (nr 25),
- Cieśnina Tsugaru (nr 26),
- Cieśnina Koreańska (nr 27),
- Cieśnina Tajwańska (nr 28),
- Cieśnina Malakka (nr 29),
- Cieśnina Palk (nr 30),
- Cieśnina Ormuz (nr 31),
- Bab al-Mandab (nr 32),
- cieśniny tureckie (nr 33) – Dardanele i Bosfor.

Największe półwyspy Azji to:
- Tajmyr (symbol A na mapie), o powierzchni ok. 400 tys. km2,
- Płw. Kamczatka (B), o powierzchni ok. 470 tys. km2,
- Płw. Koreański (C), o powierzchni ok. 220 tys. km2,
- Płw. Indochiński (D) z Płw. Malajskim (E), o łącznej powierzchni ok. 2,3 mln km2,
- Płw. Indyjski (F), o powierzchni ok. 2,1 mln km2,
- Płw. Arabski (G), o powierzchni ok. 2,78 mln km2 (największy półwysep na świecie),
- Płw. Azja Mniejsza (H), o powierzchni ok. 500 tys. km2.

Najważniejsze wyspy i archipelagi wysp to:
- Ziemia Północna (I),
- Sachalin (J),
- Wyspy Japońskie (K): największe – Honsiu – o powierzchni prawie 227,7 tys. km2, Hokkaido, Kiusiu, Sikoku,
- Tajwan (L),
- archipelag Filipin (M): największe wyspy Luzon – 104 tys. km2, Mindanao,
- Archipelag Malajski - ok. 20 tys. wysp, o łącznej powierzchni 1,7 mln km2, największe: Borneo/Kalimantan743,3 tys. km2, trzecia pod względem wielkości wyspa na świecie (N), Sumatra (O), Jawa (P), Celebes/Sulawesi (R),
- Cejlon (S),
- Cypr (T).

Autor: dr Krzysztof Jarzyna z Instytutu Geografii UJK w Kielcach

Polecamy również:

  • Położenie geograficzne Azji - opis, cechy

    Przeważająca część Azji leży na półkuli wschodniej (poza północno-wschodnim krańcem, lezącym na półkuli zachodniej) i w przeważającej części na półkuli północnej – tylko południowa część Azji Południowo-Wschodniej (wyspy Archipelagu Malajskiego) położona jest na... Więcej »

  • Środowisko przyrodnicze Azji i warunki przyrodnicze

    Azja jest najwyższą (poza Antarktydą) częścią świata – średnia wysokość wynosi 990 m n.p.m.W tej części świata znajduje się najgłębsza depresja świata – brzeg Morza Martwego (w związku z dużym poborem wód rzeki Jordan zasilającej Morze Martwe tafla tego słonego jeziora obniża się i depresja się... Więcej »

  • Ludność Azji - rasy, rozmieszczenie

    Azję w 2010 roku zamieszkiwało ok. 4 mld 195 mln mieszkańców, co stanowi ponad 60% ludności świata (Azja jest najbardziej ludną częścią świata). Najludniejsze państwo Azji (i całego świata) to Chińska Republika Ludowa – mieszka w nich około 1 mld 338 mln ludzi. Więcej »

  • Gospodarka Azji - geografia

    Największe gospodarki Azji to gospodarki: Chin (PKB w 2010 roku 5 bilionów 878,5 mld dolarów amerykańskich) – druga największa gospodarka świata, Japonii (PKB – 5 bilionów 459 miliardów USD), trzecia największa gospodarka świata, Indii (PKB – 1 bilion 722 miliardy USD)... Więcej »

  • Państwa Azji i ich stolice

    W 2013 roku w Azji istniało 49 niepodległych państw (leżących w całości w Azji lub których znaczne obszary są w Azji położone, łącznie z Republika Chińską na Tajwanie). Więcej »

Komentarze (2)
Wynik działania 3 + 4 =
Everybody
2020-11-10 17:19:13
ja tez nie wiem
linia brzegowa(półwyspy, wyspy, morza i oceany)
2020-09-23 16:23:59
nie wiem
Ostatnio komentowane
Dodajmy, że było to również ostatnie powstanie wendyjskie (słowiańskie) na terenie N...
• 2024-09-04 21:32:33
DZIĘKUJĘ
• 2024-07-31 13:21:34
I cóż miał rację Marek Aureliusz który chciał podbić Germanię uderzeniem przez Mor...
• 2024-07-06 19:45:33
O tym, że zmienne w czasie pole elektryczne jest źródłem pola magnetycznego, napisał ...
• 2024-06-27 07:25:33
ok
• 2024-06-05 13:52:17