Ładunek formalny = liczba elektronów walencyjnych w obojętnym atomie - liczba elektronów niewiążących- 1/2 liczby elektronów w istniejących wiązaniach.
Ładunek formalny różni się zasadniczo od stopnia utlenienia: w stopniu utlenienia elektrony przypisywane są bardziej elektroujemnemu atomowi natomiast w ładunku formalnym do obu atomów po równo. Należy jednak pamiętać, że nie można tych liczb traktować jako realistycznego oszacowania ładunku elektrycznego na atomach. Ładunek formalny jest bardzo pomocny przy tworzeniu wzorów strukturalnych zwłaszcza w chemii organicznej. Na przykład węgiel trójwatrtościowy występuje w karbokationie \(C ^{+ \) (ma niepełny oktet elektronowy jest izoelektronowy z barem) oraz w karboanionie \(C ^{-} \)(który z koleji jest izoelektronowy z azotem i ma wolną pare elektronową).
Aby ocenić prawidłowość proponowanej struktury warto pamiętać o kilku podstawowych regułach:
- o ile da się narysować struktury bez ładunków formalnych to są one uprzywilejowane
- struktury w których ładunki formalne wykraczają poza +/- 1 są mało korzystne
- ładunki formalne ujemne przypisuje się atomom bardziej elektroujemnym, a ładunki dodatnie- elektrododatnim
Poniżej przedstwaiono wzór strukturalny dla \(N _{2} O\) oraz podano ładunki formalne dla dwóch jego struktur rezonansowych.
