Ustrój socjalistyczny jest jedną z odmian ustroju politycznych – ustrój ten był przez ponad 40 lat charakterystyczny dla Polskiej Republiki Ludowej, czyli państwa powstałego po II wojnie światowej w miejsce Rzeczpospolitej Polski.
Ustrój socjalistyczny można definiować na kilka sposobów. Do popularnych definicji należą te, które określają w ten sposób po prostu ustroje krajów, które po II wojnie światowej znalazły się w sferze wpływów Związku Socjalistycznych Republik Radzieckich. Podkreśla się także, że ustrój socjalistyczny jest etapem wstępnym rozwoju ustroju komunistycznego.
Jedną z najważniejszych cen ustroju socjalistycznego (nie tylko w Polsce, ale ogólnie na świecie) był brak własności prywatnej (własność państwowa) i centralne planowana gospodarka (w przeciwieństwie wobec kapitalistycznej gospodarki rynkowej właściwej m.in. dla państw Zachodu).
Do innych cech ustroju należy:
- dyktatura jednej partii (w Polsce była to Polska Zjednoczona Partia Robotnicza, która współpracowała ze swoimi przybudówkami SD i ZSL),
- cenzura polityczna,
- społeczna własność środków produkcji,
- sprawiedliwy podział dóbr (pozostający w sferze życzeniowej),
- znaczna represyjność aparatu państwowego (w przypadku Polski jego nasilenie było wyraźnie uzależnione od momentu historycznego).
- występowanie fasadowych instytucji demokratycznych.