Nazwa Rzeczpospolita odnosi się do pojęcia republikim, czyli ustroju , w którym suwerenem jest naród, najczęściej sprawujący władzę za pośrednictwem wybieranych przedstawicieli.
Nazwa I Rzeczpospolitej odnosi się do okresu historycznego od połowy XV wieku do utraty niepodległości w wyniku III rozbioru (1795 r.).
II Rzeczpospolita to natomiast okres dwudziestolecia międzywojennego, czyli czasu od odzyskania niepodległości w 1918 r., po rok 1939. III Rzeczpospolita stanowi nawiązanie do wcześniejszych – świadczy o kontynuacji tradycji republikańskich (zwierzchniej władzy narodu) po kilkudziesięcioletniej przerwie.
Z nazwą III Rzeczpospolitej mamy do czynienia od początku lat 90. do czasów obecnych.
Należy zaznaczyć, że chociaż od 1947 r. do lat 90. Państwo Polskie nosiło nazwę Polska Rzeczpospolita Ludowa (czyli podwójne podkreślenie znaczenia ludu/narodu), właściwa władza nie należała do obywateli kraju, ale była dyktowana przez Związek Socjalistycznych Republik Radzieckich i wyznawców ideologii socjalistycznej oraz komunistycznej.