Geneza
„Faust” jest powszechnie uważany za największe dzieło Goethego. Utwór powstawał na przestrzeni kilkudziesięciu lat (1773-1832). Pierwsza część dramatu ukazała się drukiem w 1808 roku, druga dopiero po śmierci autora – w 1833 roku.
U podstaw powstania dramatu leży fascynacja Goethego postacią autentycznego, średniowiecznego alchemika – Johanna Fausta. Prawdziwy Faust miał być znanym astrologiem, parającym się czarną magią. Według legendy, mag słynął z umiejętności wywoływania duchów (m. in. Heleny Trojańskiej), przypisywano mu także konszachty z ciemnymi mocami. Tajemnicza śmierć alchemika (został zamordowany w karczmie) wzmogła plotki o podpisaniu cyrografu z diabłem. Barwna postać stała się inspiracją dla muzyków, malarzy i poetów (m. in. dla angielskiego dramaturga Christophera Marlowe'a, który w 1588 roku wystawił sztukę pt. „Tragiczne dzieje doktora Fausta”).
Goethe wykorzystał podanie o magiku, by w uniwersalny sposób ukazać ciągłe dążenie człowieka do poznania prawdy, kształcenia się i zgłębiania tajemnic świata. Tytułowy Faust nie jest postacią skrajnie negatywną, ale tragiczną. Jako uosobienie ludzkiego trudu (aniołowie: „Kto wiecznie dążąc trudzi się, tego wybawić możem”),