Akcja ballady Goethego rozgrywa się w nocy, kiedy ojciec wiezie na koniu swojego chorego syna. Tekst ma charakter wierszowany, a jego rytm jest motywowany przez tętent końskich kopyt.
Ojciec z synem jadą przez las, który postrzegają zupełnie różnie. Dla mężczyzny jest to jedynie etap drogi, dla chłopca zaś siedziba tajemniczego króla Olch. Władca olszyny chce zatrzymać dziecko w swoim świecie. Obiecuje mu zabawę i taniec ze swoimi powabnymi córkami. W końcu król porywa duszę chłopca, natomiast ojciec nieświadomy śmierci syna nadal pędzi do domu.
Tekst posiada budowę klamrową: w I i ostatniej strofie mamy do czynienia z narracją, natomiast środkowe strofy to trzy dialogi ojca z synem i trzy monologi króla. Utwór jest więc zbudowany symetrycznie. Ma charakter dynamiczny.