Geneza
Cyberiada to cykl opowiadań autorstwa Stanisława Lema, który po raz pierwszy został wydany w 1965 roku przez Wydawnictwo Literackie w Krakowie. Wiele utworów ze zbioru ukazało się wcześniej również w ramach Bajek robotów w roku 1964. Pisarz uważał Cyberiadę za szczytowe osiągnięcie w swojej twórczości – pogląd ten jest szeroko podzielany w środowisku krytyki literackiej.
Gatunek
Sam Stanisław Lem uznawał Cyberiadę za swój poważny wkład w literaturę science fiction i jej rozwój. W pewnym sensie był on prekursorem w zakresie połączenia fantastycznej wizji zmechanizowanej przyszłości z opowiastką o charakterze filozoficznym. W zbiorze przeplatają się bowiem elementy charakterystyczne dla średniowiecznego, baśniowego anturażu oraz materii typowo technicznej, mechanicznej, ściśle naukowej.
Świat Cyberiady
Wydarzenia rozgrywające się w poszczególnych opowiadaniach zostały osadzone w realiach bajkowych, bliżej nieokreślonych na osi czasu. Bohaterami są postacie o charakterze wręcz mitycznym m.in. księżniczki, rycerze smoki czy czarodzieje. Mieszkańcy świata Stanisława Lema to jednak przede wszystkim roboty, które zdają się wieść życie podobne do ludzkiego (posiadają uczucia, sumienie, emocje, zawierają związki, ulegają wypadkom [awariom]), jednak ich perypetie zostają opisane językiem mechanicznym, konstruktorskim.
Pisarz połączył w fabule Cyberiady dwa typy świata przedstawionego: z jednej strony teksty przepełnione są pojęciami z zakresu techniki, nauki, zaawansowanych odkryć kosmicznych, a z drugiej prezentują nastrój prosto ze średniowiecznego zamku, baśniowy i historyczny.
Styl i język
Większość opowiadań w zbiorze można zakwalifikować jako baśnie fantastycznonaukowe, które niejednokrotnie mają na celu zachęcenie odbiorcy do poważnych przemyśleń na temat odpowiedzialności za świat, a w szczególności za naszą planetę. Pomimo poważnej tematyki, Lem wykorzystuje do jej przedstawienia język humorystyczny, przepełniony zabawnymi neologizmami, nazwami ciekawych, kosmicznych zjawisk, których nie znajdzie się w żadnym słowniku. To właśnie ten styl pozwolił pisarzowi na stworzenie bajkowej, odrealnionej narracji i fantastycznej rzeczywistości. Dzięki temu opowiadania z Cyberiady pełnią jeszcze jedną ważną funkcję – inspirują czytelnika do zagłębienia się w język i jego nieograniczone możliwości.