Cudzoziemka - streszczenie

Akcja powieści rozgrywa się w ciągu jednego dnia (na początku lat 30. w Warszawie), podczas którego główna bohaterka, Róża Żabczyńska, wspomina całe swoje życie. Fabuła powieści ma zatem przebieg achronologiczny, motywowany mechanizmami działania pamięci. Całość została podzielona na 21 rozdziałów.

W momencie relacjonowania historii bohaterka ma około 60 lat i jest prawdziwą udręką dla swojej rodziny: władcza, opryskliwa, nieczuła dla męża i dzieci. Odwiedza swoją córkę Martę i wspomina całe życie. Róża urodziła się w połowie XIX wieku w Taganrogu, w rodzinie polskich zesłańców po powstaniu listopadowym. Jako 16-letnia dziewczyna przyjechała z ciotką Luizą do Warszawy, gdzie zaczęła pobierać lekcje gry na skrzypcach u profesora Januarego Bądskiego. Ten jednak zaniedbał naukę Róży, która uważała, że uniemożliwiło jej to wielką karierę. Jednocześnie dziewczyna zakochała się z wzajemnością w synu nauczyciela, Michale Bądskim. Razem chodzili na romantyczne spacery do Ogrodu Botanicznego, przeżywali pierwsze miłosne pieszczoty, a w końcu przyrzekli sobie miłość. Najważniejsze zdanie wypowiedziane przez narzeczonego, które do śmierci utkwiło Róży w pamięci dotyczyło jej pięknego klasycznego