Tytułowa bohaterka satyry pt.: „Żona modna” została przedstawiona pośrednio, w opowieści swojego męża. Z jego relacji dowiadujemy się, że jest piękną kobietą, grzeczną, obytą i rozumną. Są to jedyne zalety, jakie wymienia, dalej wylicza już tylko wady, które – jego zdaniem – biorą się z wychowania w mieście.
Młoda żona jest bardzo wymagająca. W okresie narzeczeńskim oczekiwała zalotów wzorowanych na francuskich romansach. Kultura i moda francuska są dla niej najdoskonalszymi wzorami, cokolwiek robi, stara się w tym naśladować Francuzów. Dotyczy to zachowania, wystroju domu i ogrodu, podejmowania gości, a nawet życia prywatnego.
Jako osoba nowoczesna kpi z wiejskich zwyczajów. Swego męża uważa za prostaka, który używa zwrotów „z kalendarza”, nie ma paradnych służących i nie zatrudnia cudzoziemców. Także w sferze moralnej widoczne są bardzo duże różnice między małżonkami. Pan Piotr uważa, że małżeństwo to nierozerwalny związek, który kończy tylko śmierć, dla niej zaś taka postawa jest śmieszna i prostacka.
 |
| F. Boucher, Portret Madame de Pompadour (The Yorck Project: 10.000 Meisterwerke der Malerei. DVD-ROM, 2002) |
Żona modna pragnie sprostać paryskim standardom. Wiejski dom jej męża jest dla niej za ciasny i zbyt staromodny, wszystko pragnie więc zmienić na francuską modłę, nie licząc się przy tym z kosztami. Jest rozrzutna i wymagająca. Otacza się mnóstwem przedmiotów, zwierzątek, pachnideł, pudełek i fatałaszków. Lubuje się w zbytku i wygodzie, żąda karety na resorach, osobnych obszernych apartamentów i przeróżnych delikatesów. Jest przewrażliwiona na punkcie swojego zdrowia.
Do służby, a nawet księdza plebana, odnosi się z pogardą. Także mężowi żona modna nie szczędzi krytyki. Nie liczy się z jego zdaniem, traktuje go wyniośle, stawiając wyłącznie żądania. We wszystkich zachowaniach ujawnia się jej egoizm.
Większość jej zabiegów zmierza do tego, by móc wystawnie podejmować gości. To, jak wypadnie w oczach swoich miejskich znajomych, jest dla niej ważniejsze niż zdanie męża, dobro małżeństwa i ich kondycja finansowa. Dla modnej żony liczy się rozrywka, beztroska zabawa i zbytki. O gospodarstwie i związanych z nim obowiązkach zupełnie nie myśli.
Żona modna jest przykładem oświeceniowej modnisi, kobiety próżnej, która żyje ponad stan, w naiwny, bezkrytyczny sposób ulega zachodniej modzie, a tym samym przyczynia się do upadku własnego majątku, a w efekcie – choć nie zostaje to w satyrze wprost wyrażone – również ojczyzny.