Wojna duńska (1864) - przyczyny i przebieg

Zjednoczenie Niemiec pod wodzą Prus było procesem kilkuetapowym, w trakcie których, tak jak twierdził sam kanclerz Bismarck,  spoiwem nowego państwa miały być "krew i żelazo". Pierwszym konfliktem na drodze ku dominacji Prus w Związku Niemieckim była wojna z Danią w roku 1864.

Królestwo Danii było od wielu wieków związane unią personalną z małymi państwami niemieckimi, księstwami Szlezwiku i Holsztyna. Sytuacja ta była kłopotliwa dla władców duńskich, stąd też państwo to zaczęło czynić w roku 1863 zabiegi mające na celu przyłączenie ich do Danii.

Sytuacja ta nie spodobała się oczywiście niemieckiej opinii publicznej. Holsztyn należał do Związku Niemieckiego, a Szlezwik był uważany za jego nieformalną część, stąd też przyłączenie ich do Danii odbierano jako naruszenie suwerenności Związku. Kanclerz Bismarck prędko zauważył możliwości, jakie dawała mu ta przychylna jego planom atmosfera. Księstwa Szlezwiku i Holsztyna były łakomym kąskiem, a zwycięstwo nad Danią wydawało się niezbyt trudne. Mimo wszystko, Bismarck zadbał o zdobycie odpowiednich sojuszników. Przy poparciu Związku Niemieckiego, do wojny postanowiła przyłączyć się Austria.

Połączone siły austriacko - pruskie przełamały opór duński w szybkiej kampanii, która doprowadziła do całkowitego zwycięstwa i zajęcia spornych księstw. Wbrew pewnym oczekiwaniom, na pomoc Danii nie przyszło żadne z państw skandynawskich. Zwycięstwo koalicji było więc kompletne i kwestią sporną pozostawał jedynie podział zdobyczy. Początkowo księstwa te miały być zarządzane wspólnie przez obydwu zwycięzców, jednak okazało się to kłopotliwe, a sam Bismarck starał się komplikować wspólne rządy, nad którymi mu nie zależało. W rezultacie dokonano podziału i księstwo Szlezwiku przejęły Prusy, a Holsztyn Austria. Wkrótce Prusy rozpoczęły na nowo przyłączonych terenach budowę potężnej bazy morskiej  w Kilonii dla swojej floty. Miała ona w późniejszych latach i w czasie I wojny światowej stać się symbolem niemieckiej potęgi morskiej.

Prawdziwym zwycięzcą wojny o Danię były Prusy, którym udało się zyskać nie tylko nabytki terytorialne, ale i przychylność sporej części niemieckiej opinii publicznej. Poza tym, umiejętnie zasiane zatargi pomiędzy zwycięzcami miały stanowić podłoże do kolejnej wojny, którą Bismarck już zapobiegawczo planował. Zjednoczenie Niemiec nie mogło obyć się bez pokonania Austrii.