Rządy Lenina w ZSRR - Komunistyczna Partia Związku Radzieckiego (KPZR) i jej reformy

Włodzimierz Lenin był uważany za jednego z najbardziej charyzmatycznych polityków w partii bolszewickiej, był też bez wątpienia jej ideowym „ojcem”. Nic więc dziwnego, że po całkowitym opanowaniu terytorium rosyjskiego to właśnie on stał się faktycznym przywódcą Rosji Sowieckiej, później zaś ZSRR. Lenin zdawał sobie jednak sprawę z tego, że utrzymanie władzy jedynie za pomocą terroru nie jest możliwe, stąd też postanowił pójść na liczne ustępstwa, aby utrzymać władzę. Stąd też wprowadzenie od 1921 roku Nowej Ekonomicznej Polityki (NEP), zezwalającej na istnienie elementów kapitalistycznych, jak np. drobna działalność przemysłowa. Pozwoliło to na odbudowę kraju ze zniszczeń wojennych.

Lenin był również inicjodawcą powstania ZSRR, uważając, że władza radziecka zostanie wzmocniona dzięki przejściowemu poszanowaniu odrębności narodowych, istniejących na terenach  Związku. Stąd też za czasów Lenina republiki związkowe były uzależnione w kluczowych sprawach od decyzji władz centralnych, miały jednak szeroką autonomię w sprawach lokalnych, także takich jak szkolnictwo, kultura czy propagowanie własnego języka. Z polityką owej „tolerancji” zerwały dopiero rządy Józefa Stalina, który wprowadził wtórną rusyfikację republik związkowych. Lenin był zmuszony również do ponownego nawiązania kontaktów z krajami „kapitalistycznymi”, co nastąpiło po roku 1922, kiedy to Zachód z niechęcią uznał władzę radziecką. Oba obozy uważały to uznanie za coś przejściowego i trwającego jedynie to ponownego wybuchu konfliktu. Stąd też stosunki między ZSRR a resztą świata przez całe dwudziestolecie były dosyć napięte.

Za czasów Włodzimierza Lenina ukształtował się też specyficzny i charakterystyczny dla systemów totalitarnych model sprawowania władzy, w którym naczelną rolę odgrywała jedyna legalna partia. Początkowo nosiła ona nazwę RKP(b) (Rosyjska Komunistyczna Partia bolszewików), od 1925 zmieniając nazwę na WKP(b) (Wszechzwiązkowa...), by wreszcie i ostatecznie zmienić swoją nazwę na KPZR (Komunistyczna Partia Związku Radzieckiego) w roku 1952. Niezależnie jednak od jej nazwy, partia ta cały czas kontynuowała jedną tradycję i posiadała praktyczny monopol na władzę w państwie. Za czasów leninowskich najwyższą władzę w partii sprawował Komitet Centralny, wybierany na walnym zgromadzeniu. Czasy leninowskie to okres, kiedy w partii istniały znacznie szersze podziały i wewnętrzne frakcje, niż za czasów Stalina. Czasy stalinowskie to okres praktycznego jedynowładztwa, gdzie krytyka frakcji „stalinowskiej” kończyła się fatalnie.

Cechą charakterystyczną władzy radzieckiej w Związku Radzieckim było całkowite uzależnienie kariery od przynależności do partii komunistycznej. Jedynie członkostwo w niej pozwalało na zajmowanie odpowiedzialnych stanowisk na szczeblu lokalnym i rządowym, oprócz tego zapewniało różnego rodzaju doraźne korzyści majątkowe i społeczne. Oczywiście kandydat na członka partii musiał przechodzić odpowiednią weryfikację, która w zależności od okresu była łagodniejsza lub surowsza. Istnienie grupy „uprzywilejowanej” i „mogącej aspirować” do wstąpienia do partii skutecznie tłumiła opór społeczny. Wytwarzał się bowiem samonapędzający aparat państwowego ucisku, którego urzędnicy zdawali sobie sprawę, że są uzależnieni od istnienia systemu. Taka forma sprawowania władzy pozwoliła na znaczną konserwację systemu i jego przetrwanie aż do lat 80.

Polecamy również:

  • Włodzimierz Lenin - biografia, działalność

    Włodzimierz Lenin (prawdziwe nazwisko Władimir Iljicz Uljanow) urodził się w 1870 roku w Symbirsku. W genealogii jej rodziny zbiegło się wiele narodowości: rosyjska, żydowska, niemiecka i szwedzka. Ojciec Lenina był nauczycielem i inspektorem szkół ludowych guberni sybirskiej. Więcej »

  • Nowa Polityka Ekonomiczna w Rosji - historia, cechy

    W wyniku toczonej w latach 1918 – 1922 wojny domowej w Rosji władza na terenach byłego imperium carów została ostatecznie przejęta przez bolszewików. Ich zwycięstwo w krwawym konflikcie było jednak na początku bardziej niż problematyczne. Mimo formalnego pokonania sił „starego... Więcej »

  • Śmierć Lenina (1924) i walka o władzę w Partii

    Włodzimierz Iljicz Lenin, twórca Związku Sowieckiego, od końca wojny domowej w Rosji odgrywał coraz mniejszą rolę w państwie. Nie wynikało to jednak z jego własnej decyzji. Kluczowym powodem był jego słaby stan zdrowia, który stanowił pretekst dla jego konkurentów politycznych, by w... Więcej »

Komentarze (3)
Wynik działania 4 + 3 =
Mateuszek Gotuje
2018-04-16 17:37:39
Dzisiaj mama robi spaghetti
Pioter
2018-04-16 17:34:46
można pobrać plikiem pdf?
Kacperek
2018-04-16 17:34:08
ale bullshit
Ostatnio komentowane
Głupota w tekście! Janusz i Agnieszka się nie związali, bo byli bardzo bliskim kuzynos...
• 2024-10-27 17:40:49
Super
• 2024-10-21 17:09:20
Bardzo trudne.
• 2024-10-21 13:31:17
Dziękuję za krótką acz treściwą syntezę :)
• 2024-09-24 21:14:03
Dodajmy, że było to również ostatnie powstanie wendyjskie (słowiańskie) na terenie N...
• 2024-09-04 21:32:33