Reformy Eugeniusza Kwiatkowskiego

Eugeniusz Kwiatkowski był w latach 30. „wschodzącą gwiazdą” polskiej polityki, człowiekiem który dostał się do kręgów władzy dopiero po przewrocie majowym i zmianom w polskim rządzie. O decyzji dotyczącej włączenia go w skład rządu zadecydowała wcześniejsza znajomość z prezydentem Ignacym Mościckim, który to widział w Kwiatkowskim wielkiego eksperta i fachowca w dziedzinie gospodarki. Działający od 1926 w polityce Kwiatkowski został od 1935 roku wicepremierem i ministrem skarbu. Wtedy też zaproponował, a później wdrożył w życie program szeroko zakrojonych reform gospodarczych.

Jednym z pierwszych postulatów Kwiatkowskiego  było uniezależnienie się Polski od portu morskiego w Gdańsku. Wolne Miasto Gdańsk miało oficjalnie udostępniać Polakom port bez ograniczeń, jednakże w wyniku bardzo proniemieckiej postawy władz w praktyce było to coraz bardziej utrudniane i obarczane dużymi problemami. Aby temu zaradzić rozpoczęto budowę portu morskiego w Gdyni, dotąd będącej raczej senną i mało znaczącą wioską. W ciągu kilku lat w miejscu starej Gdyni wyrosło prężne i ludne miasto, które przejęło dużą część handlu idącego dotąd przez Gdańsk.

Kwiatkowski zainteresował się również planami stworzenia nowego, dużego kompleksu fabryk wewnątrz kraju, które miały za zadanie znacznie zwiększyć produkcję i obronność. Tzw. Centralny Okręg Przemysłowy był rozbudowywany od roku 1936, jednakże nigdy nie osiągnął pełnego potencjału z powodu wybuchu wojny. W założeniu miał on być miejscem zgrupowania ogromnych fabryk przemysłu ciężkiego, produkujących zarówno na rynek cywilny, jak i potrzeby armii.

Kwiatkowski opracował również 4 – letni plan „skoku” technologicznego Polski, polegający na rozbudowie istniejących fabryk, unowocześnieniu ich, usprawnieniu przemysłu i transportu i ogólnego zwiększenia produkcji. W założeniu plan ów miał za zadanie przygotować grunt pod kolejne etapy „skoku”, a celem naczelnym było zniwelowanie różnic pomiędzy Polską „A” i Polską „B”. W założeniu cztery lata intensywnych prac miały doprowadzić do powstania szeregu okręgów przemyslowych, z Centralnym Okręgiem Przemyslowym na czele. Znacznie zwiększona miała być rola przemysłu ciężkiego, przykładano też wagę do modernizacji istniejących zakładów. Niestety, również ten ambitny plan został przerwany wojną. To właśnie dlatego ocena reform Kwiatkowskiego jest dzisiaj sprawą trudną – można spodziewać się, że niektóre z jego planów były zbyt ambitne i nie mogłyby zostać zrealizowane w 100%. Jednakże nigdy już nie dowiemy się, co Polska mogła osiągnąć, gdyby jej rozwój nie został przerwany przez agresję niemiecką i radziecką w roku 1939.