Szczególnym przykładem zanieczyszczenia powietrza atmosferycznego, występującego w wielkich miastach i w obszarach uprzemysłowionych jest smog (z angielskiego smoke + fog). Jest to sztuczne zjawisko atmosferyczne polegające na występowaniu wysokich stężeń wielu substancji zanieczyszczających powietrze, któremu towarzyszą niekorzystne warunki pogodowe – brak wiatru (cisza), inwersja termiczna (temperatura powietrza wrasta wraz z wysokością, co powoduje słabe pionowe ruchy powietrza) oraz mgła (w smogu londyńskim).
Rozróżniamy 2 typy smogu: smog typu londyńskiego (zimowy) i smog typu Los Angeles (letni).
Smog typu londyńskiego występuje zazwyczaj w chłodnej połowie roku w warunkach dużej wilgotności powietrza (mgła). Powstaje z przemian dwutlenku siarki (SO2), emitowanego do powietrza w procesie spalania zasiarczonego węgla. Podrażnia głównie górne drogi oddechowe, powodując ostrzejszy przebieg chorób układu oddechowego i układu krążenia. Jednym z bardziej znanych przypadków wystąpienia smogu typu londyńskiego był tzw. wielki smog londyński z początku grudnia 1952 roku. Szacuje się, że skumulowane wówczas w powietrzu zanieczyszczenia przyczyniły się do śmierci 4 tys. Londyńczyków. W Polsce smog londyński (siarkowy) występował na Górnym Śląsku, w Krakowie, w miejscowościach położonych w górskich kotlinach (np. Zakopane). Obecnie obserwujemy go już rzadziej, gdyż w większości wielkich miast używa się mniej zasiarczonego paliwa.
 |
| Santiago de Chile w 30 godzin po deszczu/ autor: Wurstsalat (16.05.2005), źródło: wikipedia.org |
Smog typu Los Angeles tworzy się w zazwyczaj w ciepłej połowie roku, kiedy pod wpływem promieniowania słonecznego o dużym natężeniu zanieczyszczenia zawarte w spalinach samochodowych (tlenki azotu i węglowodory) ulegają rozpadowi (fotodysocjacja) i reagują ze sobą. W efekcie w powietrzu tworzy się ozon (O3) i inne gazy o właściwościach silnych utleniaczy. Podrażniają one oczy i górne drogi oddechowe oraz uszkadzają rośliny. Biorąc pod uwagę dynamiczny rozwój miast na świecie i związany z tym rozwój motoryzacji, tworzenie się smogu typu londyńskiego jest narastającym problemem. Przykładem miasta, w którym sytuacje smogowe występują bardzo często a smog należy do najbardziej intensywnych jest miasto Meksyk.