Tłuszcze nasycone – wzory, nazewnictwo, właściwości, zastosowanie
Najczęściej występującymi w przyrodzie nasyconymi kwasami tłusczowymi są kwas palmitynowy oraz stearynowy. Kiedy mówi się o tłuszczach nasyconych zwykle ma się na myśli triglicerydy nasyconych kwasów tłuszczowych. Tłuszcze nasycone w przeciwieństwie do tłuszczy nienasyconych mają zwykle konsystencje stałą. Przykłady takich tłuszczów:
- masło składa się głównie z kwasu palmitynowego \(CH _{3} (CH _{2} ) _{14} CO _{2} H\), stearynowego \(CH _{3} (CH _{2} ) _{16} CO _{2} H\), mirystynowego\(CH _{3} (CH _{2} ) _{12} CO _{2} H\) , oraz w 25% nienasyconego kwasu oleinowego
- masło kokosowe składa się natomiast w 50% z kwasu laurynowego\(CH _{3} (CH _{2} ) _{10} CO _{2} H\), mirystynowego \(CH _{3} (CH _{2} ) _{12} CO _{2} H\) , zaledwie 6% stanowi nienasycony kwas oleinowy.
Rośliny takie jak soja, rzepak, len, slonecznik są zródłem nienasyconych kwasów tłuszczowych jednak nie mogą zastapić masła ze względu na niską temperature topniena. Uwodorninie oleji roślinnych w obecności katalizatora metalicznego usuwa część wiązań podwójnych, co prowadzi do podniesienia temperatury topnienia i powstania margaryny. Ponieważ nie wszystkie wiązania podwójne ulegają uwodornieniu dlatego koncerny spożywcze przekonują, że taki produkt jest bogaty w nienasycone kwasy tłuszczowe. Niestety w procesie uwodorniania dochodzi także do zmany geometrii i powstaje też pewna ilość nienasyconych tłuszczów trans. Tłuszcze trans pochodzenia naturalnego mają bardzo dobry wpływ na zdrowie jednak nienaturalne tłuszcze trans są uznawane za sprzyjające rozwojowi miazdzycy i innych chorób cywilizacyjnych.