II prawo Mendla – definicja, krzyżówki

II prawo Mendla zwane prawem niezależnej segregacji cech brzmi:

Allele dwóch różnych par genów przechodzą do gamet niezależnie od siebie na zasadzie losowej segregacji.

Zanim Mendel sformułował to prawo przeprowadził eksperyment, do którego użył dwóch odmian grochu różniących się barwą i kształtem. Skrzyżował ze sobą groch o żółtych nasionach i gładkiej powierzchni z grochem o zielonych nasionach i pomarszczonej powierzchni. Rośliny te należały do lini czystych. W pierwszym pokoleniu (F₁) wszystkie rośliny były jednolite. Było to zgodne z oczekiwaniami Mendla, który wcześniej ustalił, że żółta barwa i gładka powierzchnia, które pojawiły się w F_1, są cechami dominującymi. Następnie w wyniku samozapylenia powstało pokolenia F₂, w którym pojawiły się nasiona o wyraźnym zróżnicowaniu fenotypowym i genotypowym.

Jeśli przyjmiemy, że

• allel A oznacza żółtą barwę, allel a zieloną
• allel B oznacza gładką powierzchnię, allel b pomarszczoną

wówczas rodzice, których Mendel użył do krzyżówki będą podwójnymi homozygotami o genotypie AABB i aabb.

P: AABB x aabb

G: AB, ab

F₁: AaBb

G: AB, Ab, aB, ab

W wyniku  krzyżówki pokolenia F₁ cztery rodzaje gamet łącząc się losowo dają 16 możliwych kombinacji, które przedstawiono poniżej przy użyciu szachownicy Punnetta:

G/G	AB	Ab	aB	ab
AB	AABB	AABb	AaBB	AaBb
Ab	AABb	AAbb	AaBb	Aabb
aB	AaBB	AaBb	aaBB	aaBb
ab	AaBb	Aabb	aaBb	aabb

 

 

 

 

 

 

16 połączeń gamet daje 9 typów genotypów: 

Stosunek genotypowy: 1:1:2:2:2:2:1:1:4

 

 

Stosunek fenotypowy: 9:3:3:1

(żółte gładkie : żółte pomarszczone: zielone gładkie : zielone pomarszczone)