Komórki nowotworowe są to komórki, które w przeciwieństwie do normalnych komórek somatycznych, dzielą się w niekontrolowany sposób.
Cechy komórek nowotworowych:
• są autonomiczne, dzielą się niezależnie od sygnałów regulujących podziałem komórek;
• nie reagują na sygnały hamujące wzrost i podział komórek;
• są nieśmiertelne;
• unikają apoptozy (programowej śmierci komórki);
• pobudzają angiogenzę (powstawanie nowych naczyń);
• mogą przemieszczać się wraz z krwią do innych narządów dając przerzuty (komórki nowotworowe złośliwe);
![]() |
Przykład łagodnego guza nowotworowego gruczołów potowych policzka/Klaus D.Peter (2007)/ commons.wikimedia.org |
Powstawanie nowotworów:
Powstanie komórek nowotworowych jest wynikiem nagromadzenia mutacji w genach odpowiedzialnych za proliferację komórek. Wyróżnimy trzy zasadnicze grupy genów:
• protoonkogeny – są to geny odpowiedzialne za wzrost, podział i różnicowanie komórek; pod wpływem mutacji przekształcają się w onkogeny, które przyspieszają podziały komórkowe;
• geny surpresorowe – są to geny, które hamują podziały komórkowe; pod wpływem mutacji dochodzi do ich dezaktywacji, w wyniku czego podział komórek nie ustaje;
• geny stabilizujące – są to geny odpowiedzialne za naprawę DNA, ich mutacja powoduje zaburzenia stabilności genetycznej komórki;
Mutacje wywoływane są działaniem substancji szkodliwych (tj. np. nikotyna, alkohol) lub mogą być dziełem przypadku. Niebezpieczeństwo wystąpienia chorób nowotworowych jest w dużej mierze związane z cechami wrodzonym organizmu. Środowisko, w którym żyjemy oraz styl życia jaki prowadzimy może w znacznym stopniu zwiększyć ryzyko zachorowań.
Leczenie chorób nowotworowych:
• leczenie chirurgiczne – operacyjne wycięcie zmienionych nowotworowo tkanek;
• chemioterapia – leczenie przy użyciu dostępnych środków farmakologicznych (podaje się substancje cytostatyczne niszczące komórki nowotworowe);
• radioterapia – naświetlanie promieniami jonizującymi mające na celu zniszczenie komórek nowotworowych;
• hormonoterapia – stosowana w leczenie nowotworów hormonozależnych;