To podstawowa zasada konstytucyjna funkcjonująca we współczesnych państwach demokratycznych. Umożliwia ona tworzenie i działanie na scenie politycznej wielu partii politycznych, które reprezentują różne poglądy. Prawo to dotyczy także obywateli, którzy dzięki tej zasadzie mogą swobodnie wyrażać swoje poglądy, zapatrywania polityczne i opinie.
Dzięki pluralizmowi istnieje dużo konkurujących ze sobą partii, grup prezentujących odmienne ideologie w ramach prawa, mogą tworzyć opozycję i dzięki temu wykazywać błędy, np. partii rządzącej.
Pełen pluralizm polityczny istnieje w tych państwach, które prawa te gwarantują w konstytucji. W Polsce prawo to gwarantuje art. 11 Konstytucji RP, ponadto określa on jakie konkretnie partie na jej terytorium powstać nie mogą (są to ugrupowania, które odwołują się do ideologii faszystowskiej, nazistowskiej i komunistycznej oraz propagujące nienawiść rasową i narodowościową).