Mianem narkomanii (słowo pochodzi od greckiego narke – odurzenie i mania – szaleństwo) nazywamy „uzależnienie od substancji chemicznych wpływających na czynność mózgu”.
Zjawisko to przejawia się w: a) tzw. głodzie narkotycznym, b) chęci zakupu narkotyków za wszelką cenę i stosując wszelkie środki, c) przymusie zażywania narkotyków.
Narkomania jest również bardzo ważnym zagrożeniem we współczesnym świecie. Dzieje się tak głównie z powodu coraz większej liczby osób uzależnionych od narkotyków. Grupę tę stanowi w przeważającej mierze młodzież, która nie zawsze zdaje sobie sprawę z zagrożenia.
Warto zaznaczyć, iż o ile w poprzednich dziesięcioleciach uzależnienie od narkotyków dotyczyło głównie małego kręgu zbuntowanej młodzieży, to obecnie problem dotyka z reguły młodych ludzi, którzy należą do „grup społecznie zaniedbanych” oraz z drugiej strony (choć w mniejszym stopniu) młodzieży pochodzącej z tzw. dobrych domów. W ostatnich latach dodatkowo narkotyki zaczęła zażywać spora liczba przecietnej, „normalnej” młodzieży, co świadczy o tym, ze narkotyki są obecne niemal w każdym środowisku. Badacze zauważają także, iż każda z tych grup z reguy zażywa określonego rodzaju narkotyków - młodzież z zamożnych rodzin częściej sięga po ekstasy, kokainę, heroinę i LSD, zaś młodzi z biedniejszych domów stosują częściej kleje, środki wziewne i opiaty.
Osoby badające kwestię narkomanii alarmują również ze względu na fakt, iż w przeciągu ostatnich 50 lat znacznie zmienił się sposób wytwarzania narkotyków, obecnie są one bardziej zanieczyszczone chemicznie, co sprawia, że mają też znacznie mocniejsze działanie, czyli tym samym silniej oddziałują na osoby je zażywające. Większa siła działania sprawia, że łatwiej uzależnić się od substancji narkotykowych i że są jeszcze bardziej szkodliwe dla organizmów.
Europejskie Centrum Monitorowania Narkotyków i Narkomanii opublikowało raport dotyczący handlu i używania narkotyków za miniony rok. Wynika z niego, iż średnio 10% Europejczyków w przedziale wiekowym 15-34 lata paliło marihuanę (w Polsce ten odsetek wynosi 17,1%), ok. 1,2% używało ekstazy (w Polsce – 3,1%), zaś amfetaminę zażywało 1,3% Europejczyków (w Polsce – 3,9%).
Problem narkomanii jest poważnym zagrożeniem także ze względu na kwestię produkcji i sprzedaży narkotyków – zajmują się tym w większości międzynarodowe zorganizowane grupy przestępcze. Ściganie takich grup wymaga funkcjonowania wyspecjalizowanych instytucji współpracujących na arenie międzynarodowej i pochłania ogromne koszty.